راهبردهای آموزشی موثر در توسعه تفکر انتقادی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان ابتدایی

هدف اصلی این مقاله، بررسی و تبیین راهبردهای آموزشی کارآمد برای پرورش همزمان مهارت های تفکر انتقادی و ارتباطی در دانش آموزان دوره ابتدایی است. در جهان پیچیده و اطلاعات محور کنونی، توانایی تحلیل نقادانه اطلاعات و برقراری ارتباط موثر، دو بال ضروری برای موفقیت تحصیلی و اجتماعی محسوب می شوند. دوره ابتدایی، به عنوان سنگ بنای نظام آموزشی، نقشی حیاتی در پایه ریزی و نهادینه سازی این مهارت های بنیادین ایفا می کند. متاسفانه، رویکردهای آموزشی سنتی که عمدتا بر انتقال یک سویه دانش و حافظه محوری استوارند، اغلب از پرورش این قابلیت های شناختی و اجتماعی غفلت می ورزند. این مقاله با رویکردی توصیفی-تحلیلی، استدلال می کند که پرورش این دو مهارت، فرآیندهایی درهم تنیده و مکمل یکدیگر هستند. تفکر عمیق از طریق گفتگو و تعامل شکل می گیرد و ارتباط موثر نیازمند تفکری روشن و سازمان یافته است. در این راستا، راهبردهای آموزشی نوینی مانند برنامه «فلسفه برای کودکان» (P۴C)، یادگیری مشارکتی و پروژه محور، آموزش مبتنی بر پرسشگری و استفاده از قصه گویی و بازی های نقش آفرینی به تفصیل مورد بررسی قرار می گیرند. این راهبردها با ایجاد یک محیط کلاسی مبتنی بر گفتگو، کنجکاوی و همکاری، کلاس درس را از فضایی معلم محور به یک «اجتماع کندوکاو» دانش آموزمحور تبدیل می کنند که در آن کودکان یاد می گیرند چگونه به طور مستقل فکر کنند و به طور موثر با یکدیگر تعامل نمایند.

کلیدواژه ها:

تفکر انتقادی ، مهارت های ارتباطی ، دوره ابتدایی ، راهبردهای آموزشی ، یادگیری مشارکتی ، فلسفه برای کودکان