ارزیابی آماری عملکرد دستگاه های اندازه گیری فعالیت آبی قهوه: مطالعه ای مبتنی بر همبستگی و رگرسیون

فعالیت آبی (aw) یکی از پارامترهای حیاتی در حفظ کیفیت، ماندگاری و ایمنی میکروبی محصولات غذایی است که در مورد قهوه، نقش مهمی در کنترل رطوبت، پیشگیری از کپک زدگی، و ثبات ویژگی های حسی دارد. با توجه به تنوع دستگاه های اندازه گیری aw در بازار ایران و نبود مرجع مشخص برای انتخاب آن ها، هدف این پژوهش، مقایسه عملکرد سه دستگاه پرکاربرد شامل Difluid Omix Plus، Lighttells AW-۶۰۰ و LeBrew RoastSee AquaGauge در اندازه گیری فعالیت آبی دانه های قهوه بود. برای این منظور، هر سه دستگاه با محلول اشباع شده کلرید سدیم کالیبره شدند و فعالیت آبی ۲۲ نمونه قهوه از مبداهای مختلف، هر یک با سه تکرار، اندازه گیری گردید. داده ها از نظر میانگین، پراکندگی، روابط همبستگی خطی و مدل های رگرسیونی مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که هر سه دستگاه مقادیر نسبتا مشابهی ثبت کردند؛ با این حال، تفاوت هایی در دقت مدل سازی دیده شد. دستگاه Lighttells بیشترین هماهنگی را با دو دستگاه دیگر داشت و مدل پیش بینی آن بر اساس داده های Difluid بالاترین دقت را نشان داد. در مقابل، مدل LeBrew با وجود همبستگی بالا با Difluid، میزان پراکندگی بیشتری در داده ها نشان داد. Difluid Omix Plus که از فناوری آینه سرد بهره می برد، نه تنها داده های پایدارتری ارائه داد، بلکه سریع ترین زمان اندازه گیری را نیز در اختیار داشت (زیر ۱ دقیقه در مقابل حدود ۵ دقیقه در سایر دستگاه ها). با توجه به دقت بالا، زمان پاسخ سریع و قابلیت اطمینان در کالیبراسیون، این دستگاه به عنوان گزینه ای مناسب برای کنترل کیفیت در صنایع قهوه پیشنهاد می شود. یافته های این پژوهش می توانند مبنایی برای بهبود پروتکل های آزمون و تدوین استانداردهای ملی در حوزه سنجش فعالیت آبی باشند.

کلیدواژه ها:

فعالیت آبی ، دانه قهوه ، ضریب همبستگی ، رگرسیون ، دقت و صحت اندازه گیری