بررسی روش های نوین ارزیابی در آموزش ریاضی با رویکرد عملکردمحور

در دهه های اخیر، نظام های آموزشی جهان دستخوش تغییرات بنیادینی در زمینه سنجش و ارزیابی یادگیری شده است. یکی از مهم ترین این تحولات، گذار از روش های سنتی مبتنی بر آزمون های کتبی و حافظه محور به سوی شیوه های نوین و عملکردمحور ارزیابی است. در حوزه آموزش ریاضی، ارزیابی سنتی معمولا بر حفظ فرمول ها، پاسخ های عددی و نتایج نهایی متمرکز بوده و کمتر به فرایند تفکر، تحلیل و استدلال دانش آموزان توجه می کند. این در حالی است که در رویکرد عملکردمحور، ارزیابی به عنوان بخشی از فرایند یادگیری تلقی می شود و هدف آن سنجش توانایی دانش آموز در به کارگیری مفاهیم ریاضی در موقعیت های واقعی، خلاقیت در حل مسئله و درک عمیق مفاهیم است. این مقاله مروری با بررسی و تحلیل نتایج پژوهش های داخلی و خارجی، به شناسایی موثرترین روش های نوین ارزیابی در آموزش ریاضی پرداخته است؛ از جمله ارزشیابی تکوینی، خودارزیابی، ارزیابی همتایان، استفاده از پورتفولیو (پرونده ی یادگیری)، پروژه های گروهی، آزمون های عملکردی و ابزارهای دیجیتال تعاملی. یافته های پژوهش ها نشان می دهد که استفاده از این روش ها موجب ارتقای انگیزش درونی، افزایش احساس مسئولیت یادگیرنده، بهبود درک مفهومی، تقویت مهارت های ارتباطی و رشد تفکر انتقادی در دانش آموزان می شود. همچنین، در ارزیابی های عملکردمحور، نقش معلم از داور صرف به تسهیل گر یادگیری تغییر می یابد و یادگیرنده از یک فرد منفعل به فردی فعال و مشارکت جو تبدیل می شود. بر این اساس، می توان گفت که به کارگیری شیوه های نوین ارزیابی در آموزش ریاضی، نه تنها کیفیت یادگیری را افزایش می دهد، بلکه به تحقق آموزش مبتنی بر شایستگی و توسعه مهارت های قرن بیست و یکم کمک می کند. در پایان، این مقاله پیشنهادهایی برای اجرای موثرتر ارزشیابی های عملکردمحور در مدارس و دانشگاه ها ارائه می دهد و بر لزوم بازنگری در نگرش معلمان و برنامه ریزان درسی نسبت به مفهوم ارزیابی تاکید می کند.

کلیدواژه ها:

ارزشیابی عملکردمحور ، آموزش ریاضی ، روش های نوین ارزیابی ، یادگیری فعال ، سنجش تکوینی ، پورتفولیو ، تفکر انتقادی