نقش مدارس در پیشگیری از آسیب های اجتماعی دانش آموزان با رویکرد تربیت و سلامت روانی

در دهه های اخیر، گسترش سریع فناوری های ارتباطی، تغییر ساختار خانواده ها و تحولات فرهنگی، موجب افزایش بروز انواع آسیب های اجتماعی در میان دانش آموزان شده است. مدرسه، به عنوان دومین نهاد اجتماعی پس از خانواده، نقشی کلیدی در شناسایی، پیشگیری و کاهش این آسیب ها دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مدارس در پیشگیری از آسیب های اجتماعی با تاکید بر رویکرد تربیتی و سلامت روانی انجام شده است. در این مطالعه، روش توصیفی–تحلیلی مورد استفاده قرار گرفت و داده ها از طریق مشاهده، مصاحبه با آموزگاران، مشاوران و مراقبان سلامت و بررسی رفتار دانش آموزان گردآوری شد. نتایج نشان داد که وجود برنامه های هدفمند تربیتی و آموزش مهارت های زندگی، از جمله خودکنترلی، ارتباط موثر، تفکر نقاد و حل مسئله، تاثیر چشمگیری در کاهش گرایش به رفتارهای پرخطر و افزایش تاب آوری دانش آموزان دارد. همچنین، تعامل میان عوامل آموزشی و بهداشتی مدرسه، مانند همکاری آموزگاران با مراقبان سلامت، نقش تعیین کننده ای در ارتقای سلامت روانی دانش آموزان و ایجاد محیطی ایمن و آرام برای رشد اجتماعی آنان ایفا می کند. یافته ها حاکی از آن است که مدارس زمانی می توانند در مسیر پیشگیری از آسیب های اجتماعی موفق باشند که نگاه جامع به تربیت، شامل ابعاد شناختی، هیجانی و اجتماعی را در برنامه های خود نهادینه کنند. بنابراین، تلفیق آموزش های رسمی با فعالیت های فرهنگی، مشاوره ای و سلامت محور، و بهره گیری از ظرفیت خانواده ها و جامعه محلی، می تواند زمینه ساز پرورش نسلی آگاه، مسئول و متعهد نسبت به ارزش های اخلاقی و اجتماعی شود. در پایان، پیشنهاد می شود سیاست گذاران آموزشی با تقویت آموزش های روانی و اجتماعی معلمان، ایجاد واحدهای مشاوره ای فعال و گسترش همکاری میان مدرسه و خانواده، به پیشگیری موثرتر از آسیب های اجتماعی در مدارس کمک کنند.

کلیدواژه ها:

مدرسه ، آسیب های اجتماعی ، سلامت روانی ، تربیت اخلاقی ، پیشگیری ، مهارت های زندگی