مسئولیت بین المللی دولت ها در قبال حملات سایبری از منظر حقوق بین الملل

با گسترش فناوری اطلاعات و ظهور فضای سایبری به عنوان بستر جدیدی برای منازعات، حملات سایبری به یکی از مهم ترین تهدیدات امنیتی برای دولت ها تبدیل شده اند. این حملات ممکن است زیرساخت های حیاتی کشورها را هدف قرار دهند و منجر به خسارات جبران ناپذیر شوند؛ با این حال، چارچوب های موجود در حقوق بین الملل برای انتساب چنین اعمالی به دولت ها و تعیین مسئولیت بین المللی آن ها همچنان دچار ابهام و کاستی است. مقاله حاضر با هدف بررسی معیارهای انتساب حملات سایبری به دولت ها و تحلیل ابعاد حقوقی مسئولیت آن ها در قبال چنین حملاتی، به روش توصیفی–تحلیلی و با بهره گیری از منابع اسنادی و آرای مراجع بین المللی تدوین شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که قواعد سنتی حقوق بین الملل همچون منشور ملل متحد، اصول توسل به زور و منع مداخله، ظرفیت محدودی برای پاسخ گویی به پدیده نوظهور حملات سایبری دارند. از سوی دیگر، نبود معیارهای مشخص و پذیرفته شده جهانی برای انتساب اقدامات سایبری به دولت ها، امکان تحمیل مسئولیت را با چالش های جدی مواجه کرده است. در این میان، نقش بازیگران غیردولتی، پیچیدگی های فنی در شناسایی مبدا حمله، و خلاهای هنجاری، نظام حقوقی موجود را ناکارآمد ساخته اند. در نتیجه، تدوین قواعد جدید، تقویت همکاری های بین المللی و به روزرسانی ساختار حقوق بین الملل در حوزه سایبری ضروری به نظر می رسد.

کلیدواژه ها:

مسئولیت بین المللی دولت ها ، حملات سایبری ، حقوق بین الملل عمومی ، انتساب عمل متخلفانه