چگونه توانستیم با مداخله به موقع و برنامه ریزی شده، رفتارهای پرخطر در مدرسه ابتدایی را کاهش دهیم؟

رفتارهای پرخطر در سنین ابتدایی اگر به موقع شناسایی و مدیریت نشوند، می توانند زمینه ساز آسیب های جدی در آینده باشند. مدرسه نقش کلیدی در پیشگیری از بروز این رفتارها ایفا می کند. هدف از این پژوهش، ارائه مجموعه ای از راهکارهای علمی، کاربردی و متناسب با شرایط مدارس ابتدایی دخترانه جهت کاهش رفتارهای پرخطر دانش آموزان مانند قلدری، اضطراب اجتماعی، طردشدگی، فشار همسالان، استرس تحصیلی و ناتوانی در مدیریت احساسات است. روش شامل نیازسنجی از دانش آموزان، معلمان و والدین از طریق پرسشنامه های محرمانه، مصاحبه های کیفی و تحلیل گزارش های رفتاری دانش آموزان بود. یافته ها نشان داد که درصد قابل توجهی از دانش آموزان تجربه قلدری را داشته و احساس امنیت اجتماعی پایینی دارند. همچنین، بسیاری از آن ها در بیان احساسات خود دچار مشکل بوده و مهارت کافی برای حل تعارضات بین فردی ندارند. راهکارها در هشت محور اصلی دسته بندی شدند: آموزش مهارت های زندگی، پیشگیری از قلدری، تقویت ارتباط خانه و مدرسه، ایجاد محیط شاد و انگیزشی، آموزش خودمراقبتی، شناسایی زودهنگام علائم خطر، به کارگیری بازی های آموزشی و تقویت نظام تشویق رفتارهای مثبت. در هر محور، شیوه های اجرایی ساده و قابل اجرا با منابع حداقلی پیشنهاد شده اند؛ از جمله نمایش عروسکی، جعبه گفت وگو برای تخلیه هیجانی، کارگاه های والدین و بازی های گروهی برای آموزش ارتباط سالم. نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های زندگی و ایجاد محیط حمایتی در مدرسه، نقش موثری در کاهش آسیب های اجتماعی و افزایش تاب آوری دانش آموزان دارد؛ بنابراین، توصیه می شود که برنامه های مشابه در سایر مدارس نیز اجرا شده و آموزش های اجتماعی و هیجانی به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از نظام آموزشی در نظر گرفته شوند.

کلیدواژه ها:

آسیب های اجتماعی ، مهارت های زندگی ، تاب آوری ، محیط حمایتی