بررسی جایگاه هنر در برنامه درسی رسمی ایران و مقایسه با نظام های اموزشی پیشرفته

هنر به عنوان یکی از عناصر بنیادین در رشد شناختی، عاطفی و اجتماعی انسان، نقشی کلیدی در شکل گیری هویت فرهنگی و تربیت نسلی خلاق و نقاد دارد. با این حال، جایگاه هنر در برنامه های درسی رسمی کشورها متفاوت است و میزان توجه به آن ارتباط مستقیمی با فلسفه تربیتی، اهداف کلان آموزشی و سیاست های فرهنگی دارد. پژوهش حاضر با رویکردی مروری به بررسی جایگاه هنر در برنامه درسی رسمی ایران پرداخته و آن را با نظام های آموزشی پیشرفته جهان مورد مقایسه قرار می دهد. نتایج نشان می دهد که در نظام آموزشی ایران، علی رغم تاکید اسناد بالادستی بر اهمیت پرورش هنری، در عمل سهم هنر در برنامه درسی رسمی محدود، کم عمق و بیشتر جنبه تکمیلی دارد. این وضعیت در مقایسه با نظام های آموزشی پیشرفته – همچون فنلاند، ژاپن و برخی کشورهای اروپایی – که هنر را به عنوان بخش جدایی ناپذیر از فرایند یادگیری، خلاقیت پروری و ارتقای سواد چندوجهی دانش آموزان در نظر گرفته اند، بیانگر شکاف قابل توجهی است. بررسی ها نشان می دهد در این کشورها هنر نه صرفا به عنوان یک درس مستقل، بلکه به عنوان ابزاری میان رشته ای در آموزش علوم، مهارت های زندگی و تربیت اجتماعی به کار گرفته می شود. در نتیجه، توجه جدی به بازنگری برنامه درسی رسمی ایران با هدف تقویت جایگاه هنر، متنوع سازی شیوه های آموزش هنری و الگوبرداری از تجارب موفق جهانی، ضرورتی انکارناپذیر به نظر می رسد. این مقاله تلاش دارد با مرور مبانی نظری، بررسی مستندات آموزشی و تحلیل تطبیقی، راهکارهایی برای ارتقای جایگاه هنر در نظام آموزشی ایران ارائه دهد.

کلیدواژه ها:

برنامه درسی رسمی ، هنر در آموزش ، مقایسه تطبیقی ، ایران ، نظام های آموزشی پیشرفته ، خلاقیت ، پرورش هنری