نقش زبان بلوچی در فرآیند یادگیری دانش آموزان، بررسی تاثیر زبان مادری بر کیفیت آموزش و ارتباط با معلمان

این پژوهش با هدف بررسی نقش زبان بلوچی در فرآیند یادگیری دانش آموزان و تاثیر زبان مادری بر کیفیت آموزش و ارتباط با معلمان در مناطق بلوچ نشین ایران انجام شده است. چالش های آموزشی دانش آموزان دوزبانه که زبان مادری آن ها با زبان رسمی آموزش متفاوت است، یکی از مسائل مهم نظام های آموزشی مدرن به شمار می رود. در این تحقیق، از روش تحقیق کیفی با رویکرد پدیدارشناسی استفاده شده است تا تجربیات زیسته دانش آموزان، معلمان و والدین در مورد مواجهه با این پدیده به صورت عمیق مورد کاوش قرار گیرد. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۲۰ دانش آموز، ۱۵ معلم و ۱۰ نفر از والدین در مدارس ابتدایی استان سیستان و بلوچستان گردآوری شده و با استفاده از روش تحلیل محتوای استقرایی تجزیه و تحلیل شده اند. یافته های تحقیق نشان می دهد که استفاده از زبان مادری (بلوچی) به عنوان زبان کمکی در سال های اولیه تحصیل، تاثیر مثبتی بر فهم مفاهیم پایه، افزایش اعتماد به نفس، کاهش اضطراب و تقویت مشارکت فعال دانش آموزان در کلاس درس دارد. همچنین، نتایج حاکی از آن است که شکاف زبانی میان دانش آموز و معلم، موانع ارتباطی جدی ایجاد کرده و منجر به سوءتفاهم های آموزشی، افت تحصیلی و حتی ترک تحصیل زودهنگام می شود. معلمانی که با زبان و فرهنگ بلوچی آشنایی دارند، ارتباط موثرتری با دانش آموزان برقرار کرده و محیط یادگیری فراگیرتری را فراهم می کنند. این پژوهش پیشنهاد می کند که سیاست های آموزشی با در نظر گرفتن اهمیت زبان مادری تدوین شوند و برنامه هایی برای آموزش معلمان جهت استفاده از راهبردهای دوزبانه در کلاس های درس مناطق دوزبانه به اجرا درآید تا شکاف آموزشی موجود کاهش یافته و عدالت آموزشی برای همه دانش آموزان تضمین گردد.

کلیدواژه ها:

زبان بلوچی ، زبان مادری ، کیفیت آموزش ، یادگیری دانش آموزان ، ارتباط معلم و دانش آموز