شناسایی معیارهای موثر بر پیاده سازی رویکرد بیوفیلیک در شهر های ایران با روش فراترکیب

در چند دهه گذشته شهرهای بیوفیلیک به عنوان یک راه حل برای تلفیق عناصر طبیعی با عناصر محیط های شهری مطرح شده است. این رویکرد با به کارگیری طراحی های مبتنی بر طبیعت تلاش می­کند تا ارتباط انسان ها با طبیعت را تقویت کند و تاثیرات منفی شهرنشینی بر سلامت جسمی و روانی را کاهش دهد. در ایران مطالعات متعددی در زمینه بیوفیلیک انجام شده است؛ اما تحلیلی جامع و یکپارچه بر روی این مقالات صورت نگرفته است. این خلا، نیاز به فراترکیب و جمع بندی این تحقیقات را ضروری می سازد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی معیارهای موثر بر پیاده سازی رویکرد بیوفیلیک در شهرهای ایران با استفاده از روش فراترکیب است. در این پژوهش، مقالات علمی فارسی زبان مرتبط با شهرهای بیوفیلیک با نمونه داخلی، موردبررسی قرار گرفتند. با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی، ۳۶۰ مقاله شناسایی شد و با استفاده از برنامه مهارت های ارزیابی حیاتی (CASP) به ۳۹ مقاله کاهش یافت. برای تحلیل مقالات منتخب از روش هفت مرحله ای سندلوسکی و باروسو استفاده شده است. یافته ها نشان داد که ۵۱ مفهوم برای دستیابی به شهر بیوفیلیک موردتوجه پژوهشگران ایرانی قرار گرفته است که در ۱۹ مقوله و پنج بعد (اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی و عملکردی) طبقه بندی گردیده اند. از مهم ترین مفاهیم می توان به تعاملات شهروندان در حفاظت، نگهداری و ایجاد فضاهای سبز، آموزش شهروندان، افزایش محیط سبز و پاک در مقیاس های مختلف، حفاظت از فضاهای طبیعی و عمومی و استفاده از مصالح بومی و طبیعی در طراحی فضا و سازه ها اشاره کرد. یافته های این پژوهش می تواند راهنمایی برای برنامه ریزان و طراحان شهری در جهت دستیابی به شهر بیوفیلیک مورداستفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

شهر بیوفیلیک ، روش فراترکیب ، شهرهای ایران ، طراحی مبتنی بر طبیعت ، شهرسازی بیوفیلیک