تحلیل ساختار فیزیکی و کارکردی یک کانون حکومتی اسماعیلی

قلعه الموت به عنوان چشمگیرترین نمونه از معماری دفاعی و حکومتی ایران در دوران میانه نقطه عطفی در تاریخ معماری و قدرت سیاسی اسماعیلیان به شمار میرود. این در استراتژیک که بر فراز صخره ای مرتفع در منطقه البرز مرکزی (الموت) ساخته شده طی حکومت حسن صباح به مرکز فرماندهی، دانش سیاست و فرهنگ تبدیل شد و الگویی بینظیر از هم افزایی نظامی با الگوهای پیشرفته مهندسی ایرانی ارائه داد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی به کمک مطالعات میدانی و متون کتابخانه ای تخصصی و تکیه بر داده های جدید باستان شناسی به شناسایی ساختار کالبدی، فضاهای دفاعی و حکومتی و سیستم های آبرسانی و امنیتی قلعه الموت می پردازد. در این تحلیل جایگاه قلعه الموت در شبکه دژهای اسماعیلی ایران، نحوه استفاده از بستر طبیعی در معماری، تقسیم بندی عملکردی فضاها و اهمیت فرهنگی و علمی این مرکز بررسی شده است. هدف اصلی ارائه درک عمیق و نظام مند از نقش قلعه الموت در تاریخ معماری، نظامی، سیاست گذاری، حکومتی و حفاظت میراث فرهنگی است تا بستر لازم برای پژوهش ها و حفاظت های تخصصی آینده فراهم گردد.

کلیدواژه ها:

قلعه الموت حسن صباح معماری ، دفاعی اسماعیلیان