پانوپتیکون سایبری؛ نفوذ دستکاری و کنترل ذهن در عصر دیجیتال

در عصر دیجیتال خطوط بین دنیای واقعی و مجازی به طور فزاینده ای تار می شوند. با نفوذ گسترده اینترنت و فناوری های دیجیتال به زندگی روزمره، ما حجم عظیمی از داده ها در مورد افکار، احساسات و رفتار ما توسط دولت ها، شرکت ها و سایر بازیگران برای اهداف خاص از جمله نظارت، تبلیغات و حتی کنترل ذهن جمع آوری می شوند. در تقاطع فضای سایبر و علوم شناختی، مفهوم «کنترل ذهن» پدیدار می شود که هم پتانسیل های شگفت انگیزی برای پیشرفت را به ارمغان می آورد و هم نگرانی های اخلاقی عمیقی را بر می انگیزد. در پژوهش حاضر با استفاده از شیوه کیفی و به کمک روش های جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها، مصاحبه و اسناد به این سوال پاسخ داده می شود که چه فنونی برای کنترل، ذهن دستکاری افکار و تغییر رفتار در عصر حاضر وجود دارد و چگونه می توان از مخاطب در برابر این نفوذ در فضای سایبر محافظت کرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که فضای سایبر می تواند برای ارائه اطلاعات و محرک هایی به افراد مورد استفاده قرار گیرد که بر افکار و احساسات آن ها تاثیر می گذارد. در مقابل می توان از طریق افزایش آگاهی، ارتقاء سطح تفکر انتقادی، محافظت از حریم خصوصی آنلاین و حفظ سلامت روان مخاطب را در برابر تهدیدات این عصر مقاوم نمود.

کلیدواژه ها:

فضای سایبر ، علوم شناختی ، کنترل ذهن ، عصر دیجیتال ، هوش مصنوعی