اخلاق اسلامی به مثابه زیربنای پیشرفت نظام آموزشی: الگوی تلفیقی بر مبنای مبانی وحیانی و رویکردهای نوین تعلیم و تربیت

در دنیای معاصر، که نظام های آموزشی با چالش های متعددی همچون افت کیفی آموزش، بحران هویت، و ضعف تربیت اخلاقی مواجه اند، بازخوانی و بهره گیری از ظرفیت های اخلاق اسلامی به عنوان یک نظام ارزش مدار و جامع، ضرورتی انکارناپذیر است. پژوهش حاضر با هدف تبیین مبانی اخلاق اسلامی و کاربرد آن در ارتقای آموزش و پرورش، به بررسی منابع اصیل دینی شامل قرآن کریم، نهج البلاغه، و آثار بزرگان اخلاق همچون جامع السعادات و احیاء علوم الدین پرداخته و سپس یافته های این متون را با دستاوردهای علمی روز در حوزه تعلیم و تربیت مقایسه کرده است. روش پژوهش، تحلیلی-توصیفی و مبتنی بر مطالعه کتابخانه ای است. نتایج نشان می دهد که اصول اخلاق اسلامی، نظیر کرامت انسانی، مسئولیت پذیری، عدالت محوری، و خودکنترلی، می توانند به عنوان چارچوبی کارآمد برای برنامه ریزی درسی، شیوه های تدریس، و ارزیابی تربیتی مورد استفاده قرار گیرند. بر اساس این اصول، الگویی تلفیقی پیشنهاد می شود که ضمن وفاداری به مبانی وحیانی، قابلیت انطباق با نیازهای آموزش و پرورش امروز را دارد و می تواند افق پیشرفت و توسعه پایدار در مدارس را فراهم آورد. یافته ها همچنین حاکی از آن است که پیوند میان اخلاق اسلامی و نوآوری های آموزشی، نه تنها موجب ارتقای کیفیت یادگیری، بلکه سبب تقویت هویت فرهنگی و اجتماعی دانش آموزان خواهد شد.

کلیدواژه ها:

اخلاق اسلامی ، تعلیم و تربیت ، پیشرفت آموزشی ، توسعه پایدار ، ارزش مداری