تحلیل چالش های چندبعدی نقش معاونت مدرسه در نظام آموزشی ایران

نقش معاون مدرسه به عنوان یکی از ارکان کلیدی مدیریت در نظام آموزشی، نقشی پیچیده، چندوجهی و اغلب تعریف نشده است. معاونان به عنوان حلقه ی واسط میان مدیریت ارشد (مدیر)، کادر آموزشی (معلمان)، دانش آموزان و والدین، با مجموعه ای از چالش های منحصربه فرد روبرو هستند که عملکرد فردی و سازمانی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد. این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل عمیق چالش های حرفه ای معاونان مدارس در نظام آموزشی ایران انجام شده است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی با رویکرد کیفی است که با مرور گسترده ادبیات و پیشینه پژوهش داخلی و خارجی به بررسی ابعاد مختلف این چالش ها می پردازد. یافته های این مقاله نشان می دهد که چالش های معاونان را می توان در پنج حوزه ی اصلی دسته بندی کرد: (۱) ابهام و تعارض نقش؛ (۲) بار سنگین اداری و بوروکراتیک؛ (۳) چالش های انضباطی و ارتباطی؛ (۴) فقدان توسعه حرفه ای و اختیارات محدود؛ و (۵) فشارهای شخصی و روانی. نتایج حاکی از آن است که نقش معاونت، بیش از آنکه یک نقش راهبردی و آموزشی باشد، به یک موقعیت اجرایی، واکنشی و عمدتا انضباطی تقلیل یافته است. این مقاله در پایان، پیشنهادهایی کاربردی برای سیاست گذاران آموزشی، مدیران مدارس و خود معاونان جهت بازتعریف این نقش و بهبود اثربخشی آن ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

معاون مدرسه ، چالش های مدیریتی ، رهبری آموزشی ، نظام آموزشی ایران ، مدیریت مدرسه ، توسعه حرفه ای.