تحلیل انتقادی سیاست های آموزش زبان انگلیسی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و ارائه راهکارهای بهبود مبتنی بر اصول برنامه ریزی آموزشی

آموزش زبان انگلیسی به عنوان یک زبان بین المللی، بخش جدایی ناپذیری از نظام های آموزشی مدرن در سراسر جهان است. در ایران، "سند تحول بنیادین آموزش و پرورش" به عنوان اصلی ترین سند بالادستی، چارچوب های کلان این حوزه را مشخص می کند. این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی، به بررسی و نقد سیاست های صریح و ضمنی آموزش زبان انگلیسی در سند تحول بنیادین می پردازد. مسئله اصلی پژوهش، وجود شکاف میان اهداف کلان سند (مبتنی بر هویت اسلامی-ایرانی) و الزامات عملی آموزش یک زبان خارجی در دنیای جهانی شده امروز است. یافته های تحلیل نشان می دهد که سند تحول علی رغم تاکید بر تربیت همه جانبه، در حوزه آموزش زبان انگلیسی دچار کلی گویی، ابهام در اهداف عملیاتی و نوعی تقابل گرایی ایدئولوژیک است که می تواند مانع دستیابی به صلاحیت ارتباطی موثر در فراگیران شود. سیاست های سند، توجه کافی به اصول علمی برنامه ریزی زبان، از جمله برنامه ریزی جایگاه، پیکره و اکتساب زبان نداشته و از روندهای نوین آموزش زبان مانند رویکرد ارتباطی، آموزش بین فرهنگی و بهره گیری از فناوری غفلت کرده است. در پایان، راهکارهایی در سه سطح سیاست گذاری کلان، برنامه ریزی درسی و تربیت معلم، و ارزشیابی ارائه می شود. این راهکارها بر ضرورت تدوین یک "سند ملی سیاست گذاری زبان های خارجی"، تعیین اهداف روشن مبتنی بر چارچوب های بین المللی (مانند CEFR)، بازنگری در محتوا و روش های تدریس، و تحول در نظام سنجش و ارزشیابی تاکید دارند تا نظام آموزش و پرورش بتواند ضمن حفظ ارزش های فرهنگی، دانش آموزانی با توانایی تعامل موثر در عرصه جهانی تربیت کند.

کلیدواژه ها:

سند تحول بنیادین ، آموزش زبان انگلیسی ، سیاست گذاری زبانی ، برنامه ریزی آموزشی ، تحلیل انتقادی ، صلاحیت ارتباطی.