تاثیر برگزاری مسابقات فرهنگی-قرآنی بر تقویت روحیه معنوی دانش آموزان

یکی از دغدغه های اصلی نظام تعلیم و تربیت در ایران، پرورش دانش آموزانی است که علاوه بر رشد علمی، از نظر معنوی و اخلاقی نیز در سطح بالایی قرار گیرند. در این میان، مسابقات فرهنگی–قرآنی به عنوان یکی از موثرترین ابزارهای تربیتی و دینی نقش مهمی در ارتقای باورها و تقویت روحیه معنوی دانش آموزان ایفا می کنند. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر برگزاری مسابقات فرهنگی–قرآنی بر تقویت روحیه معنوی دانش آموزان شهرستان سوادکوه انجام شده است. روش تحقیق توصیفی–پیمایشی بوده و جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه اول و دوم شهرستان است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته (با روایی محتوایی تایید شده توسط متخصصان تعلیم و تربیت اسلامی) استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که برگزاری مسابقات فرهنگی–قرآنی در سه سطح فردی، اجتماعی و آموزشی، تاثیرات مثبت و معناداری بر روحیه معنوی دانش آموزان دارد. در بعد فردی، شرکت در این مسابقات باعث افزایش انس با قرآن، ارتقای معنویت فردی، تقویت احساس آرامش و ایجاد امید در زندگی می شود. در بعد اجتماعی، حضور در مسابقات موجب تقویت روحیه همکاری، ایجاد هویت دینی مشترک و ارتقای تعامل مثبت با همسالان گردید. همچنین یافته ها نشان داد که این برنامه ها در بعد آموزشی نیز به بهبود نگرش دانش آموزان نسبت به درس قرآن و معارف اسلامی کمک کرده و انگیزه آنان برای مشارکت در فعالیت های مذهبی–فرهنگی مدرسه را افزایش داده است. تحلیل داده ها نشان داد که دانش آموزانی که در این مسابقات به طور مستمر شرکت کرده اند، در مقایسه با دانش آموزانی که کمتر یا هرگز شرکت نکرده اند، از سطح بالاتری از معنویت، آرامش روانی و انگیزه تحصیلی برخوردار بودند. همچنین نقش آموزگاران و مربیان پرورشی به عنوان تسهیل گران و هدایت گران این برنامه ها بسیار تعیین کننده بود. برگزاری مسابقات به عنوان یک ابزار انگیزشی و تربیتی نه تنها به تقویت مهارت های دینی دانش آموزان انجامید، بلکه زمینه پرورش نسلی متعهد، مسئولیت پذیر و معنوی را نیز فراهم کرد. در مجموع می توان نتیجه گرفت که مسابقات فرهنگی–قرآنی فرصتی ارزشمند برای نهادینه سازی فرهنگ قرآنی و معنوی در مدارس هستند و در کنار فعالیت های آموزشی، می توانند به عنوان یک راهکار کاربردی در تحقق اهداف سند تحول بنیادین آموزش وپرورش مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

: مسابقات فرهنگی–قرآنی ، روحیه معنوی ، دانش آموزان ، تربیت دینی ، انگیزش معنوی