بررسی رابطه سبک های فرزندپروری با پیشرفت تحصیلی و انگیزه یادگیری دانش آموزان

سبک های فرزندپروری به عنوان یکی از مهم ترین عوامل محیطی و خانوادگی، نقش اساسی در رشد شناختی، اجتماعی و تحصیلی فرزندان ایفا می کنند. پژوهش های روان شناسی تربیتی نشان داده اند که شیوه های فرزندپروری نه تنها بر شکل گیری شخصیت و رفتار اجتماعی کودکان اثرگذار است، بلکه در انگیزش تحصیلی و موفقیت آموزشی آنان نیز تاثیر چشمگیری دارد. سبک های فرزندپروری اقتدارگرا، سهل گیر و مستبد، هر یک با پیامدهای متفاوتی بر پیشرفت تحصیلی و انگیزه یادگیری دانش آموزان مرتبط هستند. والدینی که از سبک اقتدارگرا استفاده می کنند، معمولا با فراهم سازی محیطی گرم و حمایتگر همراه با قوانین روشن، زمینه ساز رشد انگیزه درونی و ارتقای عملکرد تحصیلی فرزندان می شوند. در مقابل، سبک های مستبد یا بی تفاوت می توانند باعث کاهش اعتمادبه نفس، اضطراب تحصیلی و افت انگیزه یادگیری شوند.در سال های اخیر، با تغییر شرایط اجتماعی و افزایش چالش های تحصیلی دانش آموزان، اهمیت بازشناسی نقش خانواده و سبک های فرزندپروری بیش ازپیش مورد توجه پژوهشگران و سیاست گذاران آموزشی قرار گرفته است. هدف مقاله حاضر که از نوع مروری توصیفی است، بررسی مطالعات انجام شده در پنج سال اخیر در ایران و سایر کشورها درباره رابطه سبک های فرزندپروری با پیشرفت تحصیلی و انگیزه یادگیری دانش آموزان است. یافته های مروری نشان می دهند که سبک فرزندپروری اقتدارگرا بیشترین همبستگی مثبت را با موفقیت تحصیلی، احساس شایستگی و انگیزه درونی دارد. همچنین سبک های مستبد و سهل گیر، اغلب با پیامدهایی مانند افت تحصیلی، بی انگیزگی و گرایش به رفتارهای پرخطر مرتبط بوده اند.این نتایج بر اهمیت آموزش والدین در زمینه فرزندپروری و لزوم توجه مدارس و مشاوران به همکاری خانواده ها برای بهبود انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تاکید می کند. در نهایت، مرور پژوهش ها نشان می دهد که برنامه های آموزشی و مداخلات مبتنی بر ارتقای سبک فرزندپروری مقتدرانه می تواند یکی از موثرترین راهکارها در بهبود کیفیت یادگیری و موفقیت تحصیلی نسل آینده باشد.

کلیدواژه ها:

فرزندپروری ، سبک های تربیتی ، پیشرفت تحصیلی ، انگیزه یادگیری ، دانش آموزان