بررسی پدیدارشناختی رفتارهای پرخطر و درگیری های خانوادگی-مدرسه ای در دانش آموزان پایه دوم دبیرستان مدارس غیرانتفاعی شهرستان قائمشهر: یک مطالعه کیفی

این پژوهش با هدف بررسی پدیدارشناختی تجربه های زیسته دانش آموزان پایه دوم دبیرستان های غیرانتفاعی شهرستان قائم شهر در زمینه رفتارهای پرخطر و درگیری های خانوادگی مدرسه ای انجام شد. روش تحقیق کیفی و رویکرد پدیدارشناسی تفسیری بود. مشارکت کنندگان ۱۵ دانش آموز (۹ پسر و ۶ دختر) بودند که با نمونه گیری هدفمند و رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری و سپس با تحلیل مضمون بر اساس الگوی براون و کلارک تحلیل گردید. یافته ها نشان داد که تجربه دانش آموزان در سه مضمون اصلی قابل طبقه بندی است: نخست، بروز رفتارهای پرخطر فردی شامل مصرف دخانیات، روابط آسیب زا با همسالان و فرار از مدرسه؛ دوم، چالش های خانوادگی شامل تعارض با والدین، فشار انتظارات تحصیلی و کمبود حمایت هیجانی؛ و سوم، تنش های مدرسه ای شامل فشارهای آموزشی، روابط اقتدارگرایانه معلمان و تبعیض در برخوردها. نتایج بیانگر آن است که تعامل ناکارآمد خانواده و مدرسه زمینه ساز شکل گیری و تشدید رفتارهای پرخطر در دانش آموزان است. بر این اساس، اجرای مداخلات آموزشی و مشاوره ای برای بهبود روابط خانوادگی و کاهش فشارهای مدرسه ای می تواند به ارتقای سلامت روانی و اجتماعی نوجوانان کمک نماید.

کلیدواژه ها:

رفتارهای پرخطر ، درگیری خانوادگی ، مشکلات مدرسه ای ، پدیدارشناسی ، دانش آموزان دبیرستانی