نقش خودنظم دهی در افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نوجوان

پیشرفت تحصیلی به عنوان یکی از مهم ترین اهداف نظام های آموزشی، تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد که در این میان، خودنظم دهی به دلیل ماهیت پویا و قابل توسعه اش، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. خودنظم دهی به مجموعه ای از مهارت های شناختی، فراشناختی، انگیزشی و رفتاری اطلاق می شود که دانش آموزان را قادر می سازد تا فرایند یادگیری خود را به طور فعالانه و هدفمند مدیریت کنند.روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای و تحلیل اسنادی، کلیه منابع علمی معتبر مرتبط با خودنظم دهی و پیشرفت تحصیلی، شامل پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته ها نشان می دهند که خودنظم دهی از ابعاد گوناگونی بر پیشرفت تحصیلی تاثیر می گذارد. مولفه هایی نظیر برنامه ریزی و سازماندهی فعالیت های تحصیلی، نظارت بر یادگیری و خودآزمایی، سطح خودکارآمدی و انگیزش درونی، مدیریت هیجانات (به ویژه اضطراب امتحان)، و توانایی انتخاب و استفاده از استراتژی های یادگیری موثر، همگی با عملکرد تحصیلی بهتر دانش آموزان نوجوان مرتبط هستند. این پژوهش تاکید می کند که خودنظم دهی، برخلاف برخی عوامل نسبتا ثابت نظیر هوش یا وضعیت اقتصادی-اجتماعی، یک مهارت قابل آموزش و تقویت است. این قابلیت توسعه، خودنظم دهی را به عاملی قدرتمند برای ارتقاء پایدار پیشرفت تحصیلی تبدیل می کند. آموزش مهارت های خودنظم دهی می تواند به دانش آموزان این امکان را بدهد که مستقل تر، مسئولیت پذیرتر و انعطاف پذیرتر در مواجهه با چالش های تحصیلی عمل کنند. این امر، پیامدهای مهمی برای برنامه ریزی درسی و مداخلات آموزشی در مدارس دارد و ضرورت گنجاندن آموزش مهارت های فراشناختی و خودتنظیم گرانه را در برنامه های آموزشی آتی برجسته می سازد. در نهایت، تمرکز بر خودنظم دهی نه تنها به بهبود نمرات کمک می کند، بلکه دانش آموزان را برای یادگیری مادام العمر و موفقیت در ابعاد وسیع تر زندگی آماده می سازد.

کلیدواژه ها:

خودنظم دهی ، پیشرفت تحصیلی ، دانش آموزان نوجوان ، یادگیری خودتنظیم گرانه ، مدیریت هیجانات.