بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود توجه و کاهش اضطراب دانش آموزان ابتدایی

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود توجه و کاهش اضطراب دانش آموزان دوره ابتدایی بود. نوآوری اصلی این مطالعه در به کارگیری یک رویکرد روان شناسی مثبت گرا در محیط مدرسه و بررسی هم زمان دو متغیر مهم یعنی توجه و اضطراب در کودکان است؛ حوزه ای که تاکنون در ادبیات پژوهشی ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است. روش پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه سوم و چهارم ابتدایی شهر مشهد در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ بود. تعداد ۶۰ دانش آموز به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه ۳۰ نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش طی ۸ هفته (۱۶ جلسه ۴۵ دقیقه ای) تحت آموزش ذهن آگاهی قرار گرفت، در حالی که گروه کنترل آموزش سنتی را دریافت کرد. ابزارهای گردآوری داده شامل مقیاس اضطراب کودکان (SCAS) و آزمون عملکرد پیوسته (CPT) برای سنجش توجه بودند. یافته ها نشان داد که پس از کنترل اثر پیش آزمون، میانگین نمرات توجه در گروه آزمایش به طور معناداری بالاتر از گروه کنترل بود (p < ۰.۰۰۱). همچنین، سطح اضطراب دانش آموزان گروه آزمایش به طور چشمگیری کاهش یافت (p < ۰.۰۰۱). اندازه اثر محاسبه شده (Cohen’s d) برای توجه ۱.۳۵ و برای اضطراب ۱.۲۰ به دست آمد که بیانگر اثر بزرگ مداخله است. نتایج نشان داد آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند به عنوان یک مداخله کارآمد برای ارتقای مهارت های توجه و کاهش اضطراب در دانش آموزان ابتدایی مورد استفاده قرار گیرد. این یافته ها اهمیت ادغام برنامه های ذهن آگاهی در نظام آموزشی ابتدایی را برجسته می سازد و راه را برای طراحی مداخلات طولانی مدت و متناسب با فرهنگ بومی هموار می کند.

کلیدواژه ها:

ذهن آگاهی ، توجه ، اضطراب تحصیلی ، دانش آموزان ابتدایی ، مداخلات آموزشی