چالش ها و راهکارهای حقوقی تنظیم گری صوت و تصویر فراگیر در ایران

تنظیم گری صوت و تصویر فراگیر در ایران در سال های اخیر به یکی از موضوعات مهم حقوق ارتباطات و سیاست گذاری رسانه ای تبدیل شده است. گسترش بسترهای دیجیتال، شبکه های اجتماعی و سامانه های ویدئویی برخط، علاوه بر فرصت های گسترده در حوزه فرهنگ، اقتصاد و اطلاع رسانی، چالش های جدی برای نظام حقوقی و نهادهای تنظیم گر ایجاد کرده است. مهم ترین چالش ها شامل تعارض صلاحیت میان نهادهای مختلف نظارتی به ویژه سازمان صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نبود قانون جامع و شفاف برای تنظیم گری رسانه های نوین، ابهام در تعریف «صوت و تصویر فراگیر»، تهدید آزادی های مشروع کاربران و تولیدکنندگان محتوا، و مشکلات مربوط به حریم خصوصی، مالکیت فکری و امنیت داده ها است. علاوه بر این، نبود هماهنگی میان سیاست های حمایتی و محدودکننده، و همچنین ضعف در مشارکت بخش خصوصی و جامعه مدنی، کارآمدی نظام تنظیم گری را کاهش داده است.در مقابل، راهکارهای حقوقی متعددی برای بهبود وضعیت قابل تصور است. نخست، تدوین قانون جامع رسانه های دیجیتال با رویکردی شفاف، متوازن و هماهنگ با اصول قانون اساسی و اسناد بالادستی می تواند بسیاری از تعارض ها را برطرف کند. دوم، تقویت نهاد تنظیم گر مستقل و تخصصی که از تمرکزگرایی نهادی دور باشد و با بهره گیری از تجربه های تطبیقی، بتواند بین حقوق عمومی و منافع خصوصی تعادل ایجاد کند، ضروری است. سوم، طراحی سازوکارهای شفاف برای حمایت از آزادی بیان، رعایت حقوق مصرف کنندگان، حفاظت از داده های شخصی و تضمین رقابت سالم در بازار رسانه ای اهمیت دارد. در نهایت، حرکت به سمت تنظیم گری مشارکتی و هوشمند با حضور دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی می تواند به افزایش مشروعیت و کارآمدی این نظام منجر شود.

کلیدواژه ها:

صوت و تصویر ، رسانه دیجیتال ، ارتباطات ، فرهنگ و ارشاد