بررسی نقش مهارت های شناختی و فراشناختی در میزان موفقیت ورزشی نوجوانان بسکتبالیست شهر گرگان

مقدمه و هدف: بسکتبال به عنوان یک ورزش تیمی پرسرعت، نیازمند هماهنگی دقیق بین مهارت های فیزیکی، شناختی و فراشناختی است که توانایی بازیکنان در تصمیم گیری سریع و مدیریت موقعیت های پیچیده را تعیین می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مهارت های شناختی و فراشناختی در موفقیت ورزشی نوجوانان بسکتبالیست شهر گرگان انجام شد.روش کار: جامعه آماری شامل تمامی بسکتبالیست های ۱۰ تا ۱۶ ساله این شهر در سال ۱۴۰۲ بود که بر اساس جدول مورگان حجم نمونه ۲۵۰ نفر برآورد شد و در نهایت ۲۵۶ پرسشنامه معتبر وارد تحلیل گردید. داده ها از طریق پرسشنامه های فراشناخت-۳۰، پرسشنامه توانایی های شناختی نجاتی و مقیاس موفقیت ورزشی جمع آوری شد و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ تحلیل شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای شناختی و فراشناختی دارای توزیع نرمال بوده و تفاوت معناداری بین گروه های با موفقیت ورزشی ضعیف، متوسط و قوی در هر دو متغیر مشاهده شد. در تحلیل همبستگی پیرسون، انعطاف پذیری شناختی (۷۶۹/۰=r)، توجه انتخابی (۷۳۲/۰=r) و تصمیم گیری (۷۱۱/۰=r) بیشترین تاثیر را بر موفقیت ورزشی نشان دادند. همچنین، در مهارت های فراشناختی، باورهای مثبت نسبت به نگرانی (۵۱۰/۰=r) و خودآگاهی شناختی (۴۸۸/۰=r) بیشترین همبستگی را با موفقیت ورزشی داشتند.نتیجه گیری: این نتایج بیانگر اهمیت مهارت های شناختی و فراشناختی در ارتقای عملکرد ورزشی نوجوانان بسکتبالیست است و نشان می دهد که توانایی های ذهنی بازیکنان می تواند به طور مستقیم بر موفقیت ورزشی تاثیرگذار باشد. یافته ها تاکید می کنند که آموزش های هدفمند در حوزه مهارت های شناختی و فراشناختی می تواند به بهبود تصمیم گیری، انعطاف پذیری و کنترل هیجانات در موقعیت های رقابتی کمک کرده و به توسعه عملکرد ورزشی نوجوانان بسکتبالیست منجر شود.

کلیدواژه ها:

بسکتبال ، مهارت های شناختی ، مهارت های فراشناختی ، موفقیت ورزشی ، نوجوانان