نقش روش های تدریس خلاق در ارتقای کیفیت آموزش زبان و ادبیات فارسی در مدارس متوسطه

آموزش زبان و ادبیات فارسی در دوره متوسطه، به عنوان یکی از ارکان اصلی برنامه درسی، با چالش حیاتی گذار از روش های سنتی و حافظه محور به سمت رویکردهای نوین و خلاق روبروست. روش های سنتی، با تاکید بر انتقال یک سویه اطلاعات و ارزیابی های مبتنی بر بازتولید، غالبا به یادگیری سطحی، کاهش انگیزه و سرکوب استعدادهای خلاق دانش آموزان منجر می شوند. این مقاله مروری با هدف تبیین و تحلیل نقش محوری "روش های تدریس خلاق" در "ارتقای کیفیت آموزش" زبان و ادبیات فارسی در مدارس متوسطه تدوین گردیده است. در این راستا، با اتکا به رویکردی توصیفی-تحلیلی، ابتدا به واکاوی مبانی نظری دو مفهوم کلیدی، یعنی "تدریس خلاق" و "کیفیت آموزش" پرداخته می شود. تدریس خلاق به مثابه یک فلسفه آموزشی تعریف می شود که بر ایجاد محیطی امن برای ریسک پذیری فکری، پرورش تفکر واگرا و استفاده از راهبردهای متنوع و دانش آموز-محور استوار است. کیفیت آموزش نیز به عنوان یک مفهوم چندبعدی شامل کیفیت محتوا، فرآیند، محیط و نتایج یادگیری (شناختی و عاطفی) مورد بررسی قرار می گیرد. یافته های تحلیلی این پژوهش نشان می دهد که به کارگیری روش های تدریس خلاق، از جمله بارش مغزی، نمایش خلاق، یادگیری مبتنی بر مسئله و استفاده از هنر و فناوری، به طور مستقیم بر تمام ابعاد کیفیت آموزش تاثیر مثبت می گذارد. این روش ها با تبدیل کلاس درس به یک کارگاه فعال معناسازی، فرآیند یادگیری را تعمیق بخشیده، انگیزه و مشارکت دانش آموزان را افزایش داده و مهارت های سطح بالایی همچون تفکر انتقادی و نویسندگی خلاق را در آن ها پرورش می دهند. مقاله در نهایت نتیجه گیری می کند که ارتقای واقعی کیفیت آموزش ادبیات فارسی، در گرو یک تحول پداگوژیک و حرکت جسورانه به سمت پذیرش و اجرای نظام مند روش های تدریس خلاق در مدارس است.

کلیدواژه ها:

روش های تدریس خلاق ، کیفیت آموزش ، ادبیات فارسی ، مدارس متوسطه ، تفکر واگرا