مدیریت کلاس درس در مقطع ابتدایی: رویکردها و راهکارها

مدیریت کلاس یکی از مهم ترین عوامل موفقیت در فرآیند آموزش و یادگیری به شمار می آید و در مقطع ابتدایی، به دلیل ویژگی های رشدی و رفتاری کودکان، اهمیتی دوچندان پیدا می کند. هدف این مقاله مروری، بررسی رویکردها، چالش ها و راهکارهای مدیریت کلاس در دوره ابتدایی بر اساس پژوهش های داخلی و خارجی است.یافته ها نشان می دهد که مدیریت کلاس دیگر صرفا به معنای کنترل رفتار دانش آموزان نیست، بلکه شامل ایجاد محیطی یادگیرنده، انگیزشی و حمایتی است. مطالعات مروری حاکی از آن است که رویکردهای نوین مدیریت کلاس، مانند تعامل مثبت معلم–دانش آموز، استفاده از روش های فعال یادگیری، تقویت رفتارهای مطلوب و مشارکت دانش آموزان در تصمیم گیری های کلاسی، تاثیر چشمگیری بر افزایش انگیزه، خلاقیت و عملکرد تحصیلی دارند. در مقابل، رویکردهای سنتی مبتنی بر اقتدار و تنبیه اغلب به کاهش انگیزه درونی و خلاقیت منجر می شوند.مرور پیشینه پژوهش های داخلی نشان داد که چالش هایی چون جمعیت بالای کلاس ها، کمبود منابع و فشار برنامه درسی از موانع اصلی مدیریت موثر هستند. همچنین نتایج تحقیقات خارجی اهمیت آموزش مهارت های مدیریت کلاس در دوره های تربیت معلم و نقش فناوری های نوین را در ارتقای مدیریت کلاس برجسته ساخته اند. تحلیل کلی نشان می دهد که موفقیت مدیریت کلاس وابسته به سه عامل کلیدی است: ویژگی های فردی معلم (از جمله هوش هیجانی)، مهارت های حرفه ای، و شرایط نهادی و فرهنگی مدرسه.در پایان پیشنهاد می شود که سیاست گذاران آموزشی با بازنگری در برنامه های تربیت معلم، آموزش مهارت های مدیریت کلاس را تقویت کرده، جمعیت کلاس ها را کاهش دهند و از فناوری های نوین بهره بگیرند. این اقدامات می تواند به بهبود کیفیت یادگیری، افزایش انگیزه و ارتقای سلامت روانی و اجتماعی دانش آموزان ابتدایی منجر شود.

کلیدواژه ها:

مدیریت کلاس ، معلم ابتدایی ، یادگیری فعال ، روابط معلم–دانش آموز ، راهکارهای آموزشی