بررسی نقش بازخورد معلم در بهبود یادگیری و انگیزه تحصیلی در دانش آموزان

بازخورد معلم به عنوان یکی از مولفه های کلیدی فرایند آموزش، نقشی بنیادین در ارتقای یادگیری و تقویت انگیزه تحصیلی دانش آموزان ایفا می کند. ارائه بازخورد سازنده نه تنها مسیر اصلاح اشتباهات را هموار می سازد، بلکه به دانش آموزان کمک می کند تا نقاط قوت خود را شناسایی و بر بستر آن پیشرفت کنند. این مقاله با رویکردی تحلیلی و بر پایه چارچوب های نظری ویگوتسکی، بندورا، پیاژه، راجرز، دیویی، ساخت گرایی، انسان گرایی، یادگیری خودراهبر (SDL) و نظریه های شناختی، به بررسی ابعاد گوناگون بازخورد می پردازد. تحلیل ها نشان می دهد که بازخورد معلم، هنگامی که به موقع، مشخص، متوازن و همراه با حمایت هیجانی ارائه شود، می تواند هم یادگیری عمیق را ارتقا دهد و هم انگیزه درونی دانش آموزان را تقویت کند. در چارچوب دیدگاه اجتماعی-فرهنگی ویگوتسکی، بازخورد ابزار مهمی برای ایجاد «منطقه مجاور رشد» است که یادگیرندگان را به سطح بالاتری از توانایی سوق می دهد. بر مبنای نظریه یادگیری اجتماعی بندورا، بازخورد نقش مدل سازی و تقویت باورهای خودکارآمدی را ایفا می کند. از دیدگاه پیاژه، بازخورد می تواند تعارض شناختی را ایجاد کرده و بازسازی طرحواره ها را تسهیل کند. رویکرد انسان گرایانه راجرز نیز بر اهمیت بازخورد غیر قضاوتی و پذیرنده تاکید دارد که عزت نفس و انگیزش را برمی انگیزد. این مقاله همچنین به چالش هایی نظیر بازخورد منفی مفرط، تعارض با انگیزه درونی و ضعف مهارت های ارتباطی معلم اشاره کرده و راهکارهایی چون آموزش مهارت بازخورددهی، توجه به تفاوت های فردی، و استفاده از فناوری های آموزشی برای شخصی سازی بازخورد را پیشنهاد می کند. یافته ها حاکی از آن است که تعامل سازنده بین معلم و دانش آموز از طریق بازخورد، نه تنها پیشرفت تحصیلی را ارتقا می دهد بلکه پایه های انگیزشی پایدار را نیز مستحکم می کند. بر این اساس، سیاست گذاری های آموزشی باید با تمرکز بر ارتقای کیفیت بازخورد معلم، مسیر بهبود یادگیری و پرورش انگیزه را هموار سازند.

کلیدواژه ها:

بازخورد معلم ، یادگیری ، انگیزه تحصیلی ، چارچوب نظری ، تعامل آموزشی.