راهبردهای طراحی و اجرای بام ها و دیوارهای سبز شهری برای ارتقای خدمات اکوسیستم و کاهش هزینه های نگهداری

بام ها و دیوارهای سبز به عنوان عناصر کلیدی در معماری پایدار شهری، نقش محوری در ارتقای خدمات اکوسیستم ایفا می کنند و به عنوان راه حل های مبتنی بر طبیعت، چالش های ناشی از شهرنشینی فشرده را در کلان شهرهای ایران مانند تهران و مشهد مرتفع می سازند. این پژوهش با تمرکز بر راهکارهای عملی و مقرون به صرفه، به بررسی پروتکل های فنی طراحی لایه بندی سازه ای، انتخاب گونه های گیاهی بومی مقاوم به اقلیم نیمه خشک، بسترهای کاشت سبک وزن و سیستم های آبیاری هوشمند بر پایه فناوری های نوین مانند اینترنت اشیاء می پردازد. بر اساس مطالعات موردی اخیر در پروژه های شهرداری تهران، اجرای این سیستم ها عایق حرارتی را به طور قابل توجهی بهبود می بخشد و اثرات جزیره حرارتی شهری را تعدیل می نماید، در حالی که رواناب سطحی را از طریق جذب موثر بارش ها مدیریت کرده و خطر سیلاب را در مناطق پرجمعیت کاهش می دهد. علاوه بر این، کیفیت هوا از طریق فیلتراسیون ذرات معلق و گازهای آلاینده ارتقا می یابد و تنوع زیستی با ایجاد زیستگاه های عمودی برای گونه های محلی پرندگان، حشرات و گیاهان بومی افزایش می یابد، که این امر بر پایه مدل های اکوسیستم شهری سازمان ملل متحد استوار است. همزمان، با کاهش نیاز به نگهداری دستی از طریق مواد مدولار و سیستم های خودکار، مصرف انرژی و هزینه های سالانه به طور چشمگیری کمتر می شود، همان طور که ارزیابی های اقتصادی دانشگاه علامه طباطبائی نشان دهنده بازگشت سرمایه در بازه زمانی کوتاه است. یافته ها بر اساس روش شناسی ترکیبی اسنادی و تحلیلی، با بهره گیری از شبیه سازی های هیدرولوژیکی و مصاحبه با کارشناسان سازمان پارک ها، پروتکل های گام به گام را برای کارشناسان فضای سبز ارائه می دهد و بر لزوم ادغام فناوری های بومی مانند سنسورهای رطوبتی محلی در سیاست های شهری تاکید دارد. این رویکرد نه تنها پایداری اکولوژیکی را تقویت می کند، بلکه چارچوبی اقتصادی برای مدیریت شهری فراهم می آورد و به تحقق اهداف توسعه پایدار در برابر تغییرات اقلیمی کمک می نماید، همان گونه که گزارش های سازمان حفاظت محیط زیست بر مزایای زیست محیطی این عناصر در اقلیم های خشک تاکید دارند.

کلیدواژه ها:

بام سبز ، دیوار سبز ، خدمات اکوسیستم ، تاب آوری شهری ، آبیاری هوشمند