بازیافت لاستیک فرسوده در شهرهای ایران؛ چالش ها، فناوری ها و راهکارهای پایدار با تمرکز بر شهر رشت

لاستیک های فرسوده (End-of-Life Tires – ELTs) یکی از چالش برانگیزترین جریان های پسماند جامد شهری در جهان محسوب می شوند. این مواد به دلیل ساختار پلیمری پایدار، در طبیعت تجزیه ناپذیر بوده و در صورت دفع نادرست، خطرات جدی از جمله آتش سوزی های طولانی مدت، آلودگی آب و خاک، و ایجاد محیط مناسب برای تکثیر پشه ها را به دنبال دارند. در ایران، سالانه بیش از ۳۰۰ میلیون عدد لاستیک فرسوده تولید می شود که کمتر از ۱۵ درصد آن به صورت اصولی بازیافت می شود. شهر رشت، با جمعیت خودرویی بالغ بر ۳۰۰ هزار دستگاه و موقعیت گذرگاهی در شمال کشور، سالانه بیش از ۶۰۰ هزار عدد لاستیک فرسوده تولید می کند. با این حال، سیستم جمع آوری، ذخیره سازی و بازیافت این مواد در شهر هنوز در مراحل اولیه بوده و عمدتا بر پایه فعالیت های غیررسمی و غیرفنی استوار است. این مقاله با روش تحلیلی-توصیفی، وضعیت کنونی مدیریت لاستیک های فرسوده در رشت را بررسی کرده، فناوری های بازیافت را معرفی نموده و راهکارهایی جامع برای ایجاد چرخه اقتصادی پایدار در این حوزه ارائه می دهد.