مقایسه اثربخشی دو روش زوج درمانی هیجان مدار و متمرکز بر شفقت بر صمیمیت عاطفی و کیفیت زندگی زناشویی زوجین دارای همسر مبتلا به سرطان پستان

زمینه و هدف: سرطان پستان یکی از شایع­ترین انواع سرطان در بین زنان است که علاوه بر سلامت جسمانی، بر سلامت روان­شناختی و رابطه زناشویی زنان و همسران شان تاثیر منفی می گذارد. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار و زوج درمانی متمرکز بر شفقت بر صمیمیت عاطفی و کیفیت زندگی زناشویی زوجین دارای همسر مبتلا به سرطان پستان بود. روش کار: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه زنان مبتلا به سرطان پستان و همسران آن ها بود که در بازه زمانی پنج ماهه از اردیبهشت تا پایان شهریور ۱۴۰۳ به بیمارستان الزهرای تبریز مراجعه کرده بودند. در مجموع، ۲۴ زوج با رعایت ملاک های ورود به مطالعه و با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی بلوکی به سه گروه تقسیم شدند (هر گروه ۸ زوج). اعضای گروه زوج درمانی هیجان مدار و زوج درمانی متمرکز بر شفقت، مداخله مختص خود را به ترتیب در ۱۰ و ۸ جلسه ۱/۵ ساعته دریافت کردند، اما گروه کنترل، درمان خاصی دریافت نکرد. هر سه گروه، پیش، پس و ۴ ماه پس از مداخله به پرسشنامه های صمیمیت در روابط شفر و اولسون (۱۹۸۱) و کیفیت زندگی زناشویی ژانگ و همکاران (۲۰۱۳) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-۲۶ و آزمون های تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و تست تعقیبی بونفرونی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بر اساس نتایج، بین نمرات صمیمیت عاطفی و کیفیت زندگی زناشویی زنان و مردان گروه های مداخله و کنترل در پس آزمون تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج نشان داد که زوج درمانی هیجان مدار و زوج درمانی متمرکز بر شفقت در مقایسه با گروه کنترل منجر به افزایش صمیمیت عاطفی (۰/۰۰۱> p) و کیفیت زندگی زناشویی (۰/۰۰۱> p) زوجین دارای همسر مبتلا به سرطان پستان شده اند. همچنین، در مرحله پیگیری، تاثیر زوج درمانی هیجان مدار و زوج درمانی متمرکز بر شفقت بر صمیمیت عاطفی و کیفیت زندگی زناشویی ماندگار بود (۰/۰۰۱> p). نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که هر دو روش زوج درمانی هیجان مدار و زوج درمانی متمرکز بر شفقت موجب افزایش صمیمیت عاطفی و کیفیت زندگی زناشویی زوجین دارای همسر مبتلا به سرطان پستان شده اند. بنابراین به متخصصان سلامت روان توصیه می­شود از این دو رویکرد درمانی در بهبود وضعیت زناشویی زوجین دارای همسر مبتلا به سرطان پستان استفاده کنند.

کلیدواژه ها:

Emotion-focused Couple Therapy ، Compassion-based Couple Therapy ، Emotional Intimacy ، Marital Life Quality ، Breast Cancer ، زوج درمانی هیجان مدار ، زوج درمانی متمرکز بر شفقت ، صمیمیت عاطفی ، کیفیت زندگی زناشویی ، سرطان پستان