ارائه الگوی جامع و کاربردی برای مواجهه هوشمندانه با دشمن بر اساس آموزه های نهج البلاغه

نهج البلاغه، مجموعه ارزشمندی از خطبه ها، نامه ها و کلمات حکیمانه امام علی (ع) می باشد که در آن به مسائل مختلفی پرداخته شده است. یکی از مسائل مطرح شده در نهج البلاغه که در عصر حاضر از جایگاه ویژه ای برخوردار است، دشمن شناسی و مقابله هوشمندانه با دشمن است. سوال اصلی تحقیق این است که نحوه مواجهه امام علی (ع) با دشمنان چگونه بوده است؟ این مقاله، با روش توصیفی - تحلیلی و به منظور الگوگیری از بنیان های فکری و سیره عملی امام علی (ع)، به تبیین ابعاد مختلف دشمن شناسی در اندیشه حضرت و تحلیل آنها می پردازد و در صدد است با کمک رهنمودهای ایشان، راهکارهایی برای مقابله با دشمنان در هر زمان و مکان ارائه دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد دشمن شناسی در نگاه امام علی (ع) شامل سطوح مختلفی از جمله شناخت دشمن و آگاهی از اهداف و برنامه های او، راهکارهای پیشگیری از نفوذ دشمن و اتخاذ تدابیر هوشمندانه در سه مرحله پیش از جنگ، هنگام جنگ و پس از جنگ است. آگاهی از این مدل جامع که امام علی (ع) در نهج البلاغه ترسیم نموده است موجب می شود اندیشمندان مسلمان و سیاستگذاران و رهبران جوامع در مواجهه با انواع دشمنی ها و تهدیدات در عصر حاضر، مواضع صحیح و تدابیر مناسبی اتخاذ نمایند و در جهت حفظ امنیت و جلوگیری از آسیب های دشمن گام بردارند.

کلیدواژه ها:

نهج البلاغه ، امام علی(ع) ، اندیشه سیاسی شیعه ، راهبردهای مقابله با دشمن