معماری چند حسی

این پژوهش به بررسی اهمیت معماری چندحسی به عنوان رویکردی نوین در ارتقاء کیفیت ادراک انسان از فضاهای معماری می پردازد. در طول قرن بیستم، غلبه نگاه صرفا بصری در طراحی معماری موجب نادیده گرفتن سایر حواس و تضعیف تجربه زیسته کاربران شد. در مقابل، معماری چندحسی با بهره گیری همزمان از دیدن، شنیدن، لمس، بو و حتی ادراک دمایی، امکان خلق فضاهایی با عمق ادراکی بیشتر، آرامش روانی و حس تعلق را فراهم می سازد. شواهد موجود از پروژه های موفق معماری نشان می دهد که حضور هدفمند عناصر حسی در طراحی، تجربه ای چندلایه و معنادار برای کاربران ایجاد می کند. همچنین در پژوهش ها و نمونه های اجراشده در ایران نیز توجه به مولفه های حسی در فضا، موجب افزایش رضایت، هویت فضایی و کیفیت زیستی کاربران شده است. روش های تحقیق در این حوزه عمدتا بر تحلیل نمونه ها، مشاهده میدانی و دریافت نظرات کاربران تکیه دارند و یافته ها بر نقش تعیین کننده تجربه حسی در کیفیت ادراک فضا و شکل گیری حس مکان دلالت دارند. این پژوهش، بر ضرورت رویکرد میان رشته ای در طراحی معماری تاکید دارد؛ رویکردی که با تلفیق دانش معماری، روان شناسی و علوم شناختی، می تواند فضاهایی خلق کند که به طور عمیق تری با نیازها و ادراک انسانی هماهنگ باشند.

کلیدواژه ها:

معماری چندحسی ، ادراک فضا ، کیفیت محیط ، تعامل انسان و محیط ، هویت فضایی