واکاوی ریخت شناسانه ی «کشته های قرآن» از منظر مورفولوژی پراپ

از جمله روشهای تحلیل و بررسی متنها و روایتهای داستانی، واکاوی بافت حکایتها بر اساس ریخت شناسی ولادیمیر پراپ-پژوهشگر فرمالیست روسی- است. پراپ، با ارائه تجزیه و تحلیلهای ساختگرایانه، برای قصه های پریان، کارکردهایی را تعریف کرده است که میتوان آن را بر انواع قصههای دیگر نیز انطباق داد. کتاب «قتلی القرآن» ابواسحاق ثعلبی- بهعنوان یکی از کتابهای نقلی و تاریخی- دربردارنده مجموعه حکایتها و روایتهایی است که همه آنها از سرگذشت کسانی سخن میگوید که با شنیدن آیه یا آیاتی از قرآن مجید، جان خود را از دست دادهاند. پژوهش حاضر با بهرهگیری از روش گزارش و تحلیل متن و با قرار دادن روایتهای این کتاب در قالب ریخت شناسی پراپ، به بررسی ساختار روایی این داستانهای کوتاه و نقلهای تاریخی پرداخته و سعی کرده است تا روابط پنهانی و بنیادین میان حکایات را کشف نموده و ساختار، فرم و شکل داستانهای آن را نشان دهد. نتیجه آنکه: شخصیتهای این کتاب از منظر ریختشناسی پراپ، از بعد کمی شمولیت ندارد اما بعد کیفی آن را میتوان در شخصیتهای مورد توصیف، با صبغه برجسته تری مشاهده نمود.

کلیدواژه ها:

ریخت شناسی ، ولادیمیر پراپ ، قتلی القرآن ، ثعلبی ، داستان کوتاه