تاثیر مشاوره تحصیلی بر انتخاب رشته آگاهانه دانش آموزان دبیرستانی

انتخاب رشته تحصیلی یک نقطه عطف در مسیر تحصیلی شغلی نوجوانان است که پیامدهای بلندمدت آموزشی و اقتصادی دارد. هدف این پژوهش، بررسی ساختاریافته شواهد درباره نقش و مولفه های موثر مشاوره تحصیلی در افزایش «انتخاب رشته آگاهانه» (آگاه بودن از ویژگی های رشته، تناسب رشته با علایق و توانمندی ها، و پایداری تصمیم) است و بر پایه این شواهد چارچوبی کاربردی برای طراحی مداخلات مدرسه ای در بستر ایران پیشنهاد می شود. مرور نظام مند مقالات بین المللی و پژوهش های داخلی نشان می دهد مداخلات ساخت یافته مدرسه ای (ترکیب کارگاه های گروهی، ارزیابی های استاندارد علاقه/توانایی، و جلسات فردی/پیگیری) در کوتاه مدت باعث افزایش آگاهی مربوط به گزینه های تحصیلی و خودکارآمدی تصمیم گیری می شوند؛ هرچند پایداری آثار و تاثیرات زمینه ای مانند نقش خانواده، جنسیت و وضعیت منطقه ای همچنان نیازمند بررسی های تجربی طولی در ایران است. نتایج این مرحله راهنماهایی عملی برای طراحی برنامه ۶–۸ جلسه ای مشاوره انتخاب رشته در مدارس ارائه می دهد که در ادامه پژوهش می تواند به طرح شبه آزمایشی–طولی تبدیل شود.

کلیدواژه ها:

مشاوره تحصیلی ، انتخاب رشته آگاهانه ، خودکارآمدی و تصمیم گیری ، کارگاه های راهنمایی ، دانش آموزان دبیرستانی