تاثیر سبک تدریس دبیر زبان انگلیسی بر کاهش اضطراب گفتاری دانش آموزان

اضطراب گفتاری (Speaking Anxiety) یکی از مهم ترین موانع یادگیری زبان دوم در محیط های آموزشی است که می تواند بر عملکرد گفتاری، اعتماد به نفس و انگیزه یادگیری دانش آموزان تاثیر منفی بگذارد. این پژوهش با هدف بررسی نقش سبک های تدریس دبیران زبان انگلیسی در کاهش اضطراب گفتاری دانش آموزان مقطع متوسطه انجام شده است. سبک تدریس، مجموعه رفتارها، راهبردها و نگرش هایی است که معلم در فرآیند آموزش به کار می گیرد و می تواند در سه طیف اصلی «آموزش محور و سنتی»، «ارتباط محور و تعاملی» و «یادگیرنده محور» دسته بندی شود.چارچوب نظری این مطالعه بر اساس نظریه های روان زبان شناسی، رویکرد ارتباطی در آموزش زبان (Communicative Approach) و مدل های کاهش اضطراب در یادگیری زبان دوم شکل گرفته است. پژوهش فرض می کند که سبک تدریس ارتباط محور، با تاکید بر تعاملات کلاسی، تشویق به استفاده فعال از زبان، بازخورد سازنده و فضای یادگیری ایمن، می تواند میزان اضطراب گفتاری دانش آموزان را به طور معناداری کاهش دهد. در مقابل، رویکردهای سنتی که بر تصحیح بی درنگ خطاها، حفظ کردن قواعد و تمرکز بر ارزیابی های رسمی تاکید دارند، به علت افزایش فشار روانی، احتمالا موجب تشدید اضطراب خواهند شد.پژوهش حاضر به شیوه ترکیبی (کمی-کیفی) انجام شده است؛ با استفاده از پرسشنامه های استاندارد سنجش اضطراب گفتاری نظیر Foreign Language Classroom Anxiety Scale (FLCAS) و مشاهده مستقیم کلاس های درس، داده ها جمع آوری شده اند. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه های دهم تا دوازدهم دبیرستان های دولتی و غیردولتی یک شهر بزرگ، و نمونه به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده است. داده های کمی با آزمون های آماری مانند تحلیل واریانس و رگرسیون چندگانه تحلیل شده و داده های کیفی از طریق مصاحبه عمیق با دبیران و دانش آموزان کدگذاری و تفسیر شده اند.یافته ها نشان می دهد که دانش آموزانی که در کلاس های دبیران با سبک تدریس ارتباطی و حمایتی شرکت کرده اند، کاهش چشمگیر و معناداری در اضطراب گفتاری داشته اند. ویژگی های این سبک شامل استفاده از بازی های زبانی، کارگروهی، نقش آفرینی (Role Play)، تشویق به صحبت بدون ترس از خطا، و پیشنهاد راهکارهای عملی برای غلبه بر استرس بوده است. همچنین نتایج حاکی از آن است که رابطه مثبت و اعتمادساز بین دبیر و دانش آموز نقش مهمی در شکل گیری محیط یادگیری کم اضطراب ایفا می کند.در جمع بندی، این پژوهش اهمیت انتخاب سبک تدریس مناسب توسط دبیران زبان انگلیسی را در مدیریت اضطراب گفتاری تاکید می کند و پیشنهاد می دهد که در برنامه های آموزشی و کارگاه های ضمن خدمت برای معلمان، بر توسعه مهارت های ارتباطی، ایجاد محیط حمایت گر و بهره گیری از روش های فعال در تدریس زبان تمرکز بیشتری صورت گیرد. نتایج این تحقیق می تواند در تدوین سیاست های آموزشی، طراحی کتب درسی و بسته های آموزشی، و اصلاح برنامه های تربیت دبیر زبان انگلیسی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

سبک تدریس ، زبان انگلیسی ، اضطراب گفتاری ، تعامل کلاسی ، خودکارآمدی زبانی ، آموزش ارتباطی ، آموزش تعاملی