کاربرد شاخص های کیفی و آسیب پذیری در ارزیابی و مدیریت کیفیت آب های سطحی (مطالعه موردی: رودخانه شصت دره در شهرستان تربت حیدریه)

شاخص های کیفی NSFWQI و IRWQISC و شاخص آسیب پذیری WRASTIC از شاخص های مطرح در ارزیابی کیفی آب های سطحی می باشند. در تحقیق حاضر، شاخص های فوق به منظور بررسی کیفیت آب رودخانه شصت دره در شهرستان تربت حیدریه با هدف مدیریت کیفی به کار گرفته شدند. در این راستا، دو ایستگاه پایش در امتداد رودخانه شصت دره، یکی در بالادست شهر (S۱) و دیگری در پایین دست شهر و تصفیه خانه فاضلاب (S۲) انتخاب شد، و ۱۲ پارامتر کیفی به مدت یک سال با تواتر فصلی مورد سنجش قرار گرفت. براساس شاخص کیفی IRWQISC، کیفیت آب رودخانه در کلاس متوسط تا نسبتا خوب قرار دارد. در نواحی بالادست، رودخانه از شرایط کیفی بهتری برخوردار است، به طوری که در ایستگاه S۱ در فصل های پاییز و زمستان کیفیت آب نسبتا خوب و خوب ارزیابی می شود. رودخانه شصت دره در ایستگاه S۲ تحت تاثیر ورود بار آلودگی قرار دارد، کیفیت آب این ایستگاه در هر چهار نوبت نمونه برداری در محدوده بد و خیلی بد قرار می گیرد. میزان شاخص NSFWQI در ایستگاه های پایش در بازه ۵۶-۱۴ است و بر این اساس، کیفیت آب در ایستگاه S۱ متوسط تا بد و در ایستگاه S۲ بد و خیلی بد می باشد. اعداد، حساسیت متوسط تا زیاد رودخانه شصت دره به آلودگی ها و پتانسیل منطقه در ایجاد آلودگی منابع آب سطحی را نشان می دهد. بر این اساس، نظارت بر فعالیت های انسانی، کشاورزی و ... به منظور بهسازی شرایط بوم شناختی و منابع آبی این ناحیه ضرورت می یابد. همچنین، کیفیت پساب خروجی تصفیه خانه فاضلاب تربت حیدریه به منظور مطابقت با استاندارد تخلیه به آب های پذیرنده باید مورد کنترل و پایش قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

شاخص کیفیت آب ، شاخص آسیب پذیری ، ارزیابی ، مدیریت کیفی ، رودخانه شصت دره