ارزیابی و مدل سازی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین شهر شیراز و اراضی اطراف آن و پیش بینی تغییرات احتمالی برای آینده، با استفاده از سنجش از دور و مدل CA-Markov
سال انتشار: 1404
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 109
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_EIAP-16-31_010
تاریخ نمایه سازی: 6 مهر 1404
چکیده مقاله:
هدف این مطالعه ارزیابی کمی و مدلسازی دینامیک فضایی- زمانی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین در شهر شیراز و مناطق اطراف آن از سال ۱۳۸۱ تا ۱۴۰۲، با هدف پیش بینی تغییرات احتمالی تا سال ۱۴۲۲ است. بدین منظور، ابتدا با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست نقشه کاربری اراضی و پوشش زمین منطقه مورد مطالعه با استفاده از الگوریتم شبکه عصبی در سه کلاس کاربری ساخت وساز، پوشش گیاهی و اراضی بایر در محیط نرم افزار Envi ۵.۳.۱ تهیه شد. مقدار صحت دقت کلی حاصل از طبقه بندی برای سال های ۱۳۸۱، ۱۳۹۲ و ۱۴۰۲ به ترتیب ۰۲/۹۳، ۶۶/۸۸ و ۳۳/۹۱ درصد و مقدار ضریب کاپا نیز برای این سه سال به ترتیب برابر با ۵۳/۸۹، ۸۳ و ۸۷ درصد به دست آمد. در گام بعد با اجرای مدل مارکوف توسط نقشه سال های ۱۳۸۱ و ۱۳۹۲، میزان ضریب کرامر ۸۵/۰ محاسبه شد و با به کارگیری مدل CA-Markov نیز، نقشه سال ۱۴۰۲ در محیط نرم افزار TerrSet ۱۸.۳.۱ شبیه سازی شد. سپس با مقایسه نقشه های طبقه بندی شده (واقعی) و شبیه سازی شده سال ۱۴۰۲، مقدار شاخص کاپای استاندارد ۹۲/۰ به دست آمد. در نهایت نقشه پیش بینی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین نیز برای سال ۱۴۲۲ با استفاده از مدل CA-Markov شبیه سازی شد. نتایج نشان داد که بین سال های ۱۳۸۱ تا ۱۴۰۲ کاربری ساخت وساز با ۲۷/۳۹ درصد افزایش مساحت، رشد چشمگیری یافته است، اما در بازه زمانی ذکر شده شاهد کاهش قابل توجه مساحت پوشش گیاهی و اراضی بایر به ترتیب به میزان ۴۱/۳۹ و ۰۳/۲۰ درصد بوده ایم که بیشتر به کاربری ساخت وساز تغییر یافته اند. همچنین نقشه های کاربری اراضی سال های ۱۳۸۱، ۱۳۹۲ و ۱۴۰۲ نشان داد که گسترش فیزیکی شهر به سمت غرب، جنوب و جنوب شرق شهر شیراز بوده است که نشان دهنده رشد افقی و غیراصولی شهر شیراز بین سال های ۱۳۸۱ تا ۱۴۰۲ است. برطبق پیش بینی این پژوهش سطح کاربری ساخت وساز و پوشش گیاهی در سال ۱۴۲۲ نسبت به سال ۱۴۰۲ به ترتیب به میزان ۴۷/۸ و ۸۰/۲۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد، اما سطح اراضی بایر برخلاف دو کاربری دیگر به میزان ۵۸/۱۶ درصد کاهش پیدا خواهد کرد و بیشتر مساحت از دست رفته آن به کاربری ساخت وساز تغییر خواهد یافت. همچنین نقشه پیش بینی منطقه مورد مطالعه در سال ۱۴۲۲ نشان داد که روند گسترش فیزیکی شهر شیراز به صورت افقی و پراکنده خواهد بود که چنین رشد فیزیکی برخلاف فرم استاندارد رشد شهری است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مهتا ملکی دوبرجی
نشجوی کارشناسی ارشد، گروه برنامه ریزی و طراحی محیط ، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
حسین حسنی
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه برنامه ریزی، مدیریت و آموزش محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران
نغمه مبرقعی دینان
دانشیار گروه برنامه ریزی و طراحی محیط، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
