تحلیل نقش پروژه های عمرانی سایه ساز در کاهش تنش حرارتی و ارتقای کیفیت زندگی در بافت مرکزی کرمان

شهر کرمان، به عنوان یکی از کلان شهرهای تاریخی ایران با اقلیمی گرم و خشک، با چالش های جدی تنش حرارتی در بافت مرکزی خود مواجه است که تاثیرات منفی بر سلامت جسمانی، روانی و کیفیت زندگی ساکنان دارد. این پژوهش با هدف بررسی نقش پروژه های عمرانی سایه ساز، شامل کاشت درختان مقاوم، نصب سایبان های شهری و استفاده از مصالح خنک کننده (مانند پوشش های بازتابنده و دیوارهای سبز)، در کاهش تنش حرارتی و بهبود کیفیت زندگی انجام شد. داده ها از طریق پرسشنامه های ساختاریافته، مصاحبه های نیمه ساختاریافته، اندازه گیری های میدانی دما و رطوبت، و تحلیل اسناد رسمی شهرداری و سازمان هواشناسی جمع آوری و با روش توصیفی-تحلیلی بررسی شدند. نتایج نشان می دهد که این پروژه ها دمای سطحی را تا ۱۲-۱۵ درجه سانتی گراد کاهش داده و شاخص های کیفیت زندگی مانند رضایت محیطی (افزایش ۳۵%)، کاهش خستگی حرارتی (۳۰%) و افزایش تعاملات اجتماعی (۴۵%) را بهبود بخشیده اند. با این حال، چالش هایی مانند هزینه های بالای نگهداری، کمبود مشارکت شهروندی و ناهماهنگی بین دستگاهی مانع اثربخشی کامل هستند. پیشنهاد می شود بودجه پروژه ها افزایش یابد، فناوری های نوین مانند GIS و مصالح پایدار به کار گرفته شوند و برنامه های آموزشی برای جلب مشارکت شهروندان تقویت گردد. این مطالعه می تواند راهنمایی برای شهرهای مشابه در مناطق گرمسیری ایران باشد و بر اهمیت ادغام راهکارهای عمرانی با اهداف توسعه پایدار تاکید کند

کلیدواژه ها:

پروژه های سایه ساز ، تنش حرارتی ، کیفیت زندگی ، بافت مرکزی کرمان ، کاشت درخت ، سایبان های شهری ، مصالح خنک کننده ، توسعه پایدار ، مشارکت شهروندی.