هنر شیشه گری در تمدن ایلام( مطالعه ی موردی میله های شیشه ای معبد چغازنبیل)

تمدن ایلام یکی از کهن ترین تمدن های فلات ایران است که سهمی شایان در توسعه ی هنرها و فنون صنعتی دارد. معبد چغازنبیل در حدود ۱۲۵۰ پیش از میلاد توسط اونتاش ناپیرشا برای خدای شهر شوش به نام اینشوشیناک ساخته شد. با توجه به اینکه این بنا دارای چندین حصار است، معبد اصلی در میان حصار اصلی قرار گرفته است. از جمله مصالح به کار رفته در این بنا می توان به تزیینات شیشه ای و گل میخ های سفالی و نیز میله های استوانه ای شیشه ای در پنجره ها اشاره کرد که این میله ها به طور مایل داخل چهارچوب کنار هم چیده شده اند . میله های شیشه ای به دست آمده از چغازنبیل هم به عنوان اولین اثرات ساخت شیشه در هزاره دوم قبل از میلاد در ایران معرفی می شوند و از این رو بسیار حائز اهمیت هستند. در این میان، شیشه های معبد چغازنبیل، به ویژه با کشف میله های شیشه ای رنگی، جلوه ای کم نظیر از مهارت فنی و زیبایی شناسی هنرمندان ایلامی را به نمایش می گذارد. این مقاله با تکیه بر شواهد باستان شناسی و بررسی ساختاری و فنی این میله ها، به تحلیل جایگاه هنر شیشه گری در فرهنگ ایلامی می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که شیشه گری نه تنها جنبه ی تزئینی بلکه کارکردهای تزئینی و مذهبی نیز در معابد ایلامی داشته است.

کلیدواژه ها:

تمدن ایلام ، چغازنبیل ، هنر شیشه گری ، میله های شیشه ای ، باستان شناسی