نقش سازمان های مردم نهاد حوزه زنان در تقویت سرمایه اجتماعی؛ یک مطالعه سیاستی

با وجود ظرفیت چشمگیر و سرمایه اجتماعی بالقوه سازمان های مردم نهاد (سمن ها) در سطوح ملی و بین المللی، بهره گیری بهینه از توانمندی های آن ها در راستای توسعه و بهبود وضعیت زنان و ارتقای سرمایه اجتماعی، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این امر، اهمیت بررسی سازوکارهای تعامل کارآمد میان این سازمان ها و نهادهای دولتی متولی حوزه زنان را دوچندان می سازد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تحلیل عمیق دیدگاه ها و تجربیات ذی نفعان کلیدی، پیرامون امکان سنجی و چگونگی تعامل موثر میان سازمان های مردم نهاد و سازمان های دولتی مرتبط با امور زنان، برای گسترش دامنه و ارتقای کیفیت برنامه ها در حوزه زنان برای تقویت سرمایه اجتماعی انجام پذیرفته است. این مطالعه، که در چارچوب «سیاست پژوهی» و با رویکرد کیفی طراحی و اجرا شده است، به دنبال ارائه راهکارهایی عملی برای بهره برداری بهینه از سمن ها و توانمندی های این سازمان هاست. جامعه پژوهش شامل مدیران، سیاست گذاران، متخصصان، و کنشگران در حوزه زنان بود. از میان این جامعه، ۲۲ نفر به شیوه نمونه گیری هدفمند و با در نظر گرفتن تنوع دیدگاه ها انتخاب شدند. داده های مورد نیاز از طریق مصاحبه های نیمه ساختارمند جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد که منجر به شناسایی شش مضمون اصلی گردید. یافته ها نشان داد که با تدوین سیاست های حمایتی، ارتقای ظرفیت سازی سمن ها، و طراحی الگوهای تعاملی موثر میان بخش دولتی و غیردولتی، می توان با بهبود وضعیت زنان به تقویت سرمایه اجتماعی در کشور دست یافت. در مجموع، این پژوهش می تواند به عنوان یک راهنمای ارزشمند برای طراحی و اجرای سیاست هایی به منظور تعامل سازنده و موثر میان نهادهای دولتی متولی حوزه زنان و سازمان های مردم نهاد مورد استفاده قرار گیرد؛ تعاملی که در نهایت به تقویت سرمایه اجتماعی منجر خواهد شد.

کلیدواژه ها:

سیاست گذاری ، سازمان های مردم نهاد ، سرمایه اجتماعی ، زنان