بررسی تاثیر اضطراب امتحان بر عملکرد تحصیلی و راهکارهای روان شناختی مقابله با آن

اضطراب امتحان یکی از مهم ترین مسائل روان شناختی در محیط های آموزشی است که می تواند کیفیت یادگیری، تمرکز و عملکرد تحصیلی را تحت تاثیر قرار دهد. این پدیده به عنوان نوعی واکنش هیجانی در موقعیت های ارزیابی تعریف می شود و با نشانه های شناختی، هیجانی و فیزیولوژیکی مانند نگرانی، افکار منفی، تپش قلب و تنش عضلانی همراه است. اضطراب امتحان در سطح ملایم می تواند نقش انگیزشی ایفا کند، اما در صورت شدت یافتن، ظرفیت حافظه فعال و توان پردازش اطلاعات را کاهش می دهد و مانع بروز شایستگی های واقعی دانش آموزان می شود. این امر سبب می گردد چرخه ای از ناکامی، کاهش اعتمادبه نفس و نگرش منفی نسبت به توانایی ها شکل گیرد و پیامدهای آن فراتر از عرصه تحصیل به حوزه های دیگر زندگی فرد نیز گسترش یابد. اضطراب امتحان پدیده ای چندعاملی است که از تعامل ویژگی های فردی و محیطی ناشی می شود. عوامل شخصیتی مانند عزت نفس پایین، کمال گرایی افراطی و حساسیت نسبت به قضاوت دیگران می توانند زمینه را برای بروز این مشکل فراهم کنند. در مقابل، شرایط آموزشی نظیر تاکید افراطی بر نمره، رقابت شدید میان دانش آموزان، فقدان مهارت های مدیریت استرس و روش های ناکارآمد مطالعه، اضطراب را تشدید می کند. از سوی دیگر، ساختارهای حمایتی در خانواده و مدرسه و نگرش مثبت معلمان می توانند نقش محافظتی داشته باشند و با ایجاد فضایی امن، شدت هیجانات منفی را کاهش دهند. در نتیجه، هرگونه برنامه ریزی برای مقابله با اضطراب امتحان باید با در نظر گرفتن تمام این مولفه ها انجام شود.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: اضطراب امتحان ، عملکرد تحصیلی ، راهکارهای روان شناختی ، دانش آموزان