ارزیابی عملکرد سیستم های قدرت در برابر حملات سایبری و راهکارهای مقابله

با رشد روزافزون فناوری های دیجیتال و هوشمندسازی زیرساخت های انرژی، سیستم های قدرت به طور فزاینده ای به شبکه های ارتباطی و اطلاعاتی وابسته شده اند. این وابستگی، آن ها را در معرض تهدیدات سایبری پیچیده و هدفمند قرار داده است که می توانند عملکرد شبکه برق را مختل کرده، خسارات مالی و فنی گسترده ای به بار آورند و حتی امنیت ملی را به خطر اندازند. هدف این مقاله، بررسی جامع آسیب پذیری های موجود در سیستم های قدرت در برابر حملات سایبری، تحلیل تاثیرات این حملات بر عملکرد شبکه، و ارائه راهکارهای موثر برای افزایش تاب آوری و امنیت سایبری در این زیرساخت حیاتی است.روش تحقیق مقاله مبتنی بر رویکرد توصیفی–تحلیلی بوده و شامل دو بخش اصلی است: نخست، تحلیل نظری انواع حملات سایبری رایج در صنعت برق از جمله حملات انکار سرویس (DoS)، نفوذ به سیستم های کنترل صنعتی (ICS)، حملات فیشینگ، شنود داده ها و حملات تزریق کد؛ دوم، شبیه سازی تاثیر این حملات بر عملکرد شبکه قدرت با استفاده از نرم افزارهای تخصصی مانند MATLAB/Simulink و SCADA Testbed. داده های تجربی از گزارش های بین المللی، مطالعات موردی و پایگاه های امنیتی استخراج شده اند.نتایج تحقیق نشان می دهد که حملات سایبری می توانند منجر به اختلال در عملکرد تجهیزات کنترل از راه دور، کاهش پایداری شبکه، افزایش زمان بازیابی پس از حادثه، و ایجاد نوسانات شدید در ولتاژ و فرکانس شوند. همچنین، مشخص شد که نقاط آسیب پذیر اصلی شامل پروتکل های ارتباطی قدیمی، عدم به روزرسانی نرم افزارها، نبود سیاست های امنیتی یکپارچه و ضعف در آموزش کارکنان است. در بخش راهکارها، مقاله مجموعه ای از اقدامات پیشگیرانه و مقابله ای را پیشنهاد می دهد که شامل استفاده از فایروال ها و سیستم های تشخیص نفوذ (IDS/IPS)، رمزنگاری داده ها، احراز هویت چندمرحله ای، طراحی معماری شبکه با تفکیک نواحی حساس، و ارتقاء سطح آگاهی امنیتی در سازمان های بهره بردار می باشد.در پایان، مقاله یک چارچوب عملیاتی برای افزایش امنیت سایبری در سیستم های قدرت ارائه می دهد که می تواند به عنوان راهنمایی کاربردی برای مهندسان برق، مدیران زیرساخت های انرژی، و سیاست گذاران حوزه امنیت انرژی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

امنیت سایبری ، سیستم های قدرت ، حملات سایبری ، SCADA ، شبکه هوشمند ، تاب آوری ، کنترل صنعتی ، رمزنگاری داده ، احراز هویت ، IDS/IPS