طراحی و اعتبارسنجی مدل جامع ارتقای سلامت روان دانش آموزان با تاکید بر نقش برنامه های تربیت بدنی و فعالیت های فوق برنامه

پژوهش حاضر به طراحی و اعتبارسنجی یک مدل جامع برای ارتقای سلامت روان دانش آموزان با تاکید بر نقش برنامه های تربیت بدنی و فعالیت های فوق برنامه می پردازد. ابتدا بر پایه تحلیل نظام مند متون علمی، اسناد سیاستی مدرسه و مقالات معتبر، مولفه های اصلی شامل شایستگی های هیجانی، پیوندجویی اجتماعی، خودتنظیمی تحصیلی، تاب آوری و تندرستی بدنی استخراج شد و سپس روابط میان این مولفه ها با دو محور تربیت بدنی مدرسه ای و فعالیت های فوق برنامه تبیین گردید. روش تحقیق تحلیلی توصیفی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای است و برای قوام بخشی مدل از تجمیع شواهد و داوری خبرگان بهره گرفته شد. مدل پیشنهادی نشان می دهد برنامه های تربیت بدنی هدفمند از طریق بهبود خودتنظیمی، کیفیت خواب و تصویر بدنی، و نیز فعالیت های فوق برنامه مشارکت محور از مسیر افزایش حس تعلق، تعامل همسالان و فرصت های موفقیت تدریجی، به کاهش اضطراب و تقویت بهزیستی روانی منجر می شود. اعتبارسنجی مفهومی حاکی از روایی محتوا و سازه مطلوب و سازگاری منطقی پیوندهای علی در چهار زیرسامانه شناختی، هیجانی، اجتماعی و جسمانی است. راهنمای کاربردی طرح شامل طراحی واحدهای درسی فعال، برنامه های فوق برنامه با شدت و بسامد متناسب سن، و نظام پایش مدرسه ای برای سنجش پیشرفت روانی تدوین شد. جمع بندی نشان می دهد پیوند هدفمند تربیت بدنی و فوق برنامه، چارچوبی عملی برای ارتقای پایدار سلامت روان در مدرسه فراهم می کند.

کلیدواژه ها:

سلامت روان دانش آموزان ، تربیت بدنی مدرسه ای ، فعالیت های فوق برنامه ، خودتنظیمی ، تاب آوری ، تعلق مدرسه ای