بررسی اهمیت و تاثیر آموزش مهارت نه گفتن بر جلوگیری از پیروی از رفتارهای ناصحیح در دانش آموزان ابتدایی

معلم مقطع ابتدایی؛ اداره آموزش و پرورش شهرستان راز و جرگلان دوران کودکی و به ویژه مقطع ابتدایی یکی از حساس ترین و مهمترین مراحل رشد و شکل گیری شخصیت هر فرد به شمار می رود. در این سنین دانش آموزان علاوه بر یادگیری مهارت های علمی و تحصیلی، به تدریج ارزش ها، باورها و شیوه های رفتاری خود را نیز کسب می کنند. آنان در جریان تعامل با خانواده، همسالان، معلمان و محیط اجتماعی اطراف خود به صورت ناخودآگاه در معرض انواع الگوهای رفتاری قرار می گیرند. بخشی از این الگوها مثبت و سازنده اند و زمینه ای رشد فکری، عاطفی و اجتماعی سالم را فراهم می سازند، اما بخشی دیگر می توانند منفی و ناسالم بوده و در صورت پذیرش یا تقلید، پیامدهای نامطلوبی بر آینده ی فرد و جامعه بر جای گذارند. به همین دلیل آموزش مهارت های زندگی در دوران ابتدایی اهمیت ویژه ای دارد و از جمله این مهارت ها توانایی نه گفتن به رفتارهای ناصحیح نقشی کلیدی و بنیادین ایفا می کند. نه گفتن در ظاهر شاید واژه ای ساده باشد، اما در عمل یکی از پیچیده ترین مهارت های ارتباطی و اجتماعی به شمار می رود. بسیاری از کودکان به دلیل وابستگی عاطفی به دوستان یا ترس از طرد شدن توسط گروه همسالان یا حتی ناتوانی در مدیریت هیجانات، خود قادر نیستند در برابر پیشنهادات و رفتارهای نادرست دیگران مقاومت کنند. همین مسئله باعث می شود که در معرض خطراتی همچون بروز رفتارهای پرخطر، افت تحصیلی، مشکلات اخلاقی و حتی کاهش عزت نفس قرار گیرند. بنابراین آموزش نه گفتن به کودکان نه تنها به آنها کمک می کند که از ورود به مسیرهای آسیب زا جلوگیری کنند، بلکه زمینه ساز شکل گیری شخصیتی قوی، مستقل و آگاه نیز خواهد شد. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی اهمیت و تاثیر آموزش مهارت نه گفتن بر جلوگیری از پیروی از رفتارهای ناصحیح در دانش آموزان ابتدایی پرداخته شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که مهارت نه گفتن یکی از زیرساخت های اساسی توانایی حل مسئله، تصمیم گیری و مدیریت روابط اجتماعی است. کودکانی که این مهارت را فرا می گیرند، قادر خواهند بود مرزهای فردی خود را بهتر تشخیص دهند، در برابر فشار همسالان مقاومت نشان دهند و از منافع و ارزش های شخصی خویش محافظت کنند. این مهارت به آنها می آموزد که مخالفت کردن همیشه به معنای بی احترامی یا ایجاد تعارض نیست، بلکه گاهی نشانه قاطعیت، هوشیاری و خودکنترلی است. به همین دلیل در نظام های آموزشی پیشرفته جهان، آموزش مهارت های جرئتمندی و به ویژه توانایی نه گفتن به عنوان بخشی از برنامه های رسمی و غیررسمی مدارس مورد توجه قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

آموزش ، مهارت ، نه گفتن ، دانش آموزان ، رفتار