بررسی وضعیت تفکیک در مبدا پسماندهای خانگی و رابطه آن با آگاهی، نگرش و عملکرد ساکنین شهر تبریز

مدیریت مواد زاید جامد شهری به‌عنو0ان یکی از چالشهای جدی زیست‌محیطی در کشورهای درحال توسعه و توسعه‌یافته مطرح می‌باشد. در برخی از کشورهای توسعه‌یافته، تغییر رویکرد از سیستم متداول مدیریت بر پایه دفن به سمت سیستم مدیریت یکپارچه پسماندها موفقیت‌آمیز بوده است. تفکیک پسماندها در مبد0ا تولید به‌عنوان جزء اجتناب‌ناپذیر سیستم‌های یکپارچه مدیریت پسماند مطرح بوده و باعث افزایش کیفیت اجزای قابل بازیافت و کمپوست و بهینه سازی دفع نهایی باقیمانده پسماندها به روش دفن بهداشتی و سوزاندن می‌شود. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت تفکیک در مبدا پسماندهای خانگی در شهر تبریز و ارتباط آن با میزان آگاهی و نوع نگرش و عملکرد ساکنین این شهر انجام شده است. مواد و روشها: جمع‌آوری داده‌ها از 12 منطقه شهر تبریز با استفاده از پرسشنامه انجام شد.حجم نمونه مورد نیاز با استفاده از روش تعیین حجم نمونه در مطالعات توصیفی بر اساس ویژگیهای کیفی (نسبت) 384 خانوار تعیین شده و نمونه‌ها با استفاده از جدول اعداد تصادفی مشخص شدند. برای 90 درصد از کل حجم نمونه، پرسشنامه ها تکمیل شده و آنالیز داده های جمع‌آوری شده با استفاده از SPSS انجام شد.نتایج و بحث: بر اساس نتایج بدست آمده، استفاده از کیسه‌های پلاستیکی برای نگهداری زباله 100 درصد بوده و جمع آوری زباله به طور روزانه در شهر تبریز انجام می شود. 5/74 درصد مردان و 3/81 درصد زنان از روش های کاهش تولید پسماند آگاهی نداشته و شناختی از پسماندهای خطرناک خانگی و طبقه‌بندی پسماندهای خشک و تر نداشتند. همچنین، 6/83 درصد مردان و 1/87 درصد زنان، بازیافت مواد از پسماند را مفید دانسته و 70 درصد کل خانوارهای بررسی شده در قبال انجام تفکیک زباله در منزل هیچگونه چشم‌داشتی نداشتند. بر اساس نتایج این بررسی، 84 درصد مشاغل آزاد، کاغذ موجود در پسماندها و 9/75 درصد بخش‌های دولتی، پلاستیک موجود در پسماندهای خود را به دوره گردها می فروشند. درصد رضایت مردم از عملکرد شهرداری نیز 6/21-4/15 درصد بوده است.نتیجه گیری: این تحقیق نشان میدهد که اکثر مردم تمایل به تفکیک زباله در منزل را دارند ولی به دلیل عدم آگاهی کافی در این زمینه و فقدان برنامه و عدم پشتیبانی پایدار از این موضوع از سوی مناطق مختلف شهرداری، تفکیک در مبدا بطور اصولی انجام نمی‌شود