نقش برنامه های توانمندسازی روانی و مهارت آموزی مدارس در کاهش آسیب های اجتماعی دانش آموزان

در سالهای اخیر رشد آسیب های اجتماعی در میان دانش آموزان به یکی از نگرانی های مهم نظام های آموزشی و خانواده ها تبدیل شده است. عواملی چون ضعف در مهارت های مقابله ای، نبود حمایت روانی، کافی فشار های محیطی و اجتماعی و خلاهای تربیتی در محیط مدرسه می توانند زمینه ساز بروز رفتارهای پرخطر، افت تحصیلی، پرخاشگری، فرار از مدرسه، گرایش به اعتیاد و آسیب های روانی اجتماعی دیگر باشند. این مقاله با هدف بررسی نقش برنامه های توانمندسازی روانی و آموزش مهارت های زندگی در مدارس به مطالعه تاثیر این مداخلات آموزشی و تربیتی در پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی در میان دانش آموزان می پردازد. روش پژوهش حاضر به صورت مروری و با تحلیل یافته های پژوهش های داخلی و خارجی در حوزه روانشناسی، تربیتی، علوم اجتماعی و تعلیم و تربیت انجام شده است. در این راستا مطالعات انجام شده در زمینه تاثیر آموزش مهارت هایی مانند خودآگاهی، همدلی، مدیریت خشم، حل مسئله، تصمیم گیری، مهارت نه گفتن، کنترل هیجانات و تاب آوری بررسی و تحلیل شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که اجرای برنامه های منسجم و هدفمند در زمینه آموزش مهارت های زندگی و حمایت روانی، به ویژه در مدارس ابتدایی و متوسطه، می تواند به شکل موثری در کاهش رفتارهای پرخطر، تقویت مهارت های بین فردی، بهبود سلامت روان و ارتقاء احساس خودکارآمدی دانش آموزان نقش ایفا کند. همچنین حضور مشاوران تحصیلی و روانشناسان آموزش دیده در محیط مدرسه به عنوان تسهیل گر این فرآیند، تاثیر چشمگیری در کاهش سطح اضطراب، افسردگی، پرخاشگری و انزوای اجتماعی در میان دانش آموزان داشته است. در نتیجه یافته ها بر اهمیت گنجاندن برنامه های آموزش مهارت های زندگی و حمایت های روانی در چارچوب رسمی آموزش و پرورش تاکید می کنند، تدوین سیاست های پیشگیرانه، توانمندسازی روانی معلمان و خانواده ها و ایجاد بسترهای امن روانی در مدارس از الزامات حیاتی برای ارتقاء سلامت روانی و اجتماعی نسل آینده محسوب می شوند.

کلیدواژه ها:

آسیب های اجتماعی ، توانمندسازی ، روانی ، مهارت های زندگی ، دانش آموزان ، سلامت روان