تحلیل عوامل کاهش مشارکت داوطلبانه در فعالیتهای گروهی دانش آموزان دختر

در نظام آموزشی امروز یکی از مولفه های مهم در فرآیند تربیت و پرورش اجتماعی دانش آموزان مشارکت داوطلبانه در فعالیتهای گروهی است. این نوع فعالیت ها نه تنها موجب رشد مهارت های بین فردی و تقویت احساس مسئولیت پذیری در دانش آموزان می شود، بلکه بستر مناسبی برای تمرین، همکاری، احترام به تفاوت ها، رشد اعتماد به نفس، تصمیم گیری جمعی و خودابرازی مثبت فراهم می آورد. در میان گروه های مختلف دانش آموزی، دانش آموزان دختر به دلیل شرایط خاص، اجتماعی، فرهنگی، روان شناختی و خانوادگی گاه با موانعی در مسیر حضور فعالانه در این گونه فعالیت ها روبه رو هستند؛ به طوری که کاهش مشارکت داوطلبانه ی آنان در فعالیت های گروهی به یکی از دغدغه های جدی معلمان، مشاوران و اولیاء مدارس تبدیل شده است. زمانی که دانش آموزان در فعالیت های گروهی داوطلبانه شرکت می کنند، به تمرین تعامل اجتماعی، سالم گوش دادن، موثر احترام به نظر دیگران و برعهده گیری نقش در گروه می پردازند و در نتیجه مهارت هایی را فرامی گیرند که در آینده شغلی، خانوادگی و اجتماعی آنها تاثیرگذار خواهد بود. کاهش انگیزه برای حضور در جمع، ترس از قضاوت دیگران، تجربه های منفی پیشین در همکاری های گروهی، فقدان اعتماد به نفس، احساس نادیده گرفته شدن در گروه ها، نگرانی از طرد اجتماعی، الگوهای رفتاری بازدارنده در خانواده، فشارهای فرهنگی، نبود فضای امن روانی در کلاس و حتی شیوه مدیریت کلاس توسط معلم از جمله عواملی هستند که می توانند در کاهش تمایل دانش آموزان دختر به مشارکت داوطلبانه در فعالیت های گروهی نقش ایفا کنند. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گردآوری شده است، سعی بر آن شده که به تحلیل عوامل کاهش مشارکت داوطلبانه در فعالیت های گروهی دانش آموزان دختر پرداخته شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که عوامل کاهش مشارکت داوطلبانه دانش آموزان دختر در فعالیت های گروهی مجموعه ای پیچیده از موانع فردی، خانوادگی، مدرسه ای و فرهنگی است که نیازمند توجه جامع و راهکارهای هدفمند برای ایجاد فضای امن، انگیزشی و حمایتی جهت تقویت تعامل و مشارکت فعال آنان می باشد. رفع این موانع زمینه ساز رشد مهارت های اجتماعی، اعتماد به نفس و مسئولیت پذیری در دختران و ارتقای کیفیت یادگیری گروهی خواهد بود.

کلیدواژه ها:

مشارکت ، همکاری ، فعالیت گروهی ، دانش آموزان ، دختر