بررسی روند دو سویه تاثیر گذاری و تاثیر پذیری هوش مصنوعی بر شکل گیری بدل نقشی یادگیری مشاهده ای در مسیر آموزش کودکان و نوجوانان

یادگیری مشاهده ای به عنوان یکی از ارکان نظریه یادگیری اجتماعی آلبرت بندورا بر این اصل استوار است که افراد از طریق مشاهده، تقلید و الگوبرداری از رفتار دیگران بدلهای نقش به کسب دانش و مهارت می پردازند. در عصر حاضر پیشرفتهای چشمگیر در حوزه هوش مصنوعی (AI) موجب تحول در شیوه های آموزشی شده و تعامل دوسویه ای بین این فناوری و نظریه بندورا شکل گرفته است. از یک سو، هوش مصنوعی با ارائه مدل های آموزشی تعاملی، آواتارهای دیجیتالی و سیستم های یادگیری تطبیقی امکان شبیه سازی و تقویت یادگیری مشاهده ای را در محیط های آموزشی کودکان و نوجوانان فراهم کرده است. از سوی دیگر، اصول نظریه بندورا از جمله اهمیت، تقویت خودکارآمدی و نقش الگوهای رفتاری در طراحی و بهینه سازی سیستم های هوشمند آموزشی مورد استفاده قرار می گیرد. تحقیقات نشان می دهد که استفاده از ربات های اجتماعی مانند NAO و Pepper و محیط های یادگیری مجازی مبتنی بر هوش مصنوعی به کودکان کمک می کند تا از طریق مشاهده و تعامل با الگوهای دیجیتالی مهارت های شناختی اجتماعی و حتی هیجانی را کسب کنند. همچنین، سیستم های هوش مصنوعی با تحلیل رفتار یادگیرندگان و ارائه بازخورد شخصی سازی شده فرآیند الگوبرداری را تسهیل می کنند. با این حال، چالش هایی از جمله سوگیری الگوریتمی، مسائل اخلاقی مربوط به حریم خصوصی و اعتمادپذیری الگوهای مجازی نیز مطرح می شوند که نیازمند بررسی دقیق تر هستند. این مقاله با رویکردی تحلیلی-توصیفی به بررسی تاثیرات متقابل هوش مصنوعی و یادگیری مشاهده ای بندورا در آموزش کودکان و نوجوانان می پردازد و نشان می دهد که ادغام این دو حوزه می تواند منجر به طراحی روش های آموزشی کارآمدتر، افزایش انگیزه یادگیری و بهبود مهارت های اجتماعی شود. در عین حال، ضرورت نظارت بر جنبه های اخلاقی و روانشناختی این فناوری ها نیز مورد تاکید قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

یادگیری مشاهده ای هوش مصنوعی ، نظریه بندورا ، آموزش کودکان ، بدل نقشی