بررسی اهمیت نقش الگویی معلم در رفتار و اخلاق دانش آموزان ابتدایی

نظام تعلیم و تربیت ستون فقرات توسعه فرهنگی اجتماعی و انسانی هر جامعه ای به شمار میرود و در این میان معلم به عنوان عنصر کلیدی و محوری در فرایند آموزش و پرورش نقش بی بدیلی ایفا میکند. در میان همه نقشهایی که معلم میتواند بر عهده گیرد از نقش آموزشی و انتقال دهنده دانش گرفته تا نقش تربیتی و راهنمایی رفتاری نقش الگویی معلم جایگاه ویژه ای دارد این نقش به ویژه در دوره ابتدایی که حساسترین و بنیادین ترین مرحله از رشد شخصیتی اجتماعی و اخلاقی کودکان است از اهمیتی دوچندان برخوردار است. دانش آموزان در این دوره نه تنها مفاهیم درسی را فرا میگیرند بلکه نگرشها ارزشها و الگوهای رفتاری خود را نیز در تعامل با اطرافیان به ویژه معلمان شکل میدهند. در این میان معلم به عنوان نخستین مرجع رسمی در نظام آموزشی نقشی فراتر از آموزش کتب درسی بر عهده دارد. کودکان در سالهای ابتدایی زندگی مدرسه ای خود شخصیت معلم را نه فقط به عنوان یک فرد آموزش دهنده بلکه به عنوان یک الگوی رفتاری اخلاقی و اجتماعی میپذیرند و ناخودآگاه در مسیر الگوبرداری از او گام برمیدارند. چگونگی سخن گفتن معلم نحوه تعامل او با دانش آموزان رفتارهای اجتماعی و اخلاقی اش میزان صبوری احترام گذاری رعایت عدالت و حتی شیوههای مدیریت هیجانهای خود همگی میتوانند تاثیرات عمیقی بر ذهن و روان کودک بگذارند. کودک در این سنین بیش از آن که تحت تاثیر گفتار قرار گیرد از رفتار و منش افراد پیرامون خود تاثیر می پذیرد. بنابراین شخصیت معلم خود به مثابه یک کتاب زنده است که دانش آموزان هر روز آن را میخوانند و از آن یاد میگیرند در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گردآوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی اهمیت نقش الگویی معلم در رفتار و اخلاق دانش آموزان ابتدایی شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که کودکان در دوران ابتدایی هویت خود را عمدتا از طریق همانندسازی با بزرگسالان مهم زندگی شان به ویژه معلمان شکل میدهند این همانندسازی که گاه ناآگاهانه گاه با تحسین و علاقه آگاهانه همراه است میتواند تاثیرات بلندمدت در شکل گیری نظام ارزشی و هنجاری کودک داشته باشد بنابراین اگر معلم خود دارای منش نیکو رفتار محترمانه باورهای اخلاقی متعالی و پایبندی به اصول انسانی باشد احتمال الگوبرداری مثبت دانش آموزان بسیار بالا خواهد بود.

کلیدواژه ها:

معلم ، نقش الگویی ، رفتار ، اخلاق ، دانش آموزان ابتدایی