بررسی انتقادی تخییر حاکم بین مجازات چهارگانه محاربه در فقه امامیه

محاربه از عناوینی است که به صراحت در قرآن کریم به آن اشاره شده است؛ با این حال، میان فقهای امامیه این بحث وجود دارد که آیا مجازات های چهارگانه مندرج در آیه ۳۳ سوره مائده به صورت تخییری برای حاکم تشریع شده اند، یا اینکه ترتیبی خاص میان آنها برقرار است که متناسب با نوع جرم باید مجازات مشخصی اعمال شود. این پژوهش با هدف نقد قانون مجازات اسلامی در خصوص اختیار مطلق قاضی در انتخاب یکی از چهار مجازات محاربه انجام گرفته و به بررسی و تحلیل مبانی فقهی و حقوقی مرتبط با این موضوع پرداخته است. اهمیت تحقیق در آن است که پشتوانه ای علمی برای منتقدان این ماده قانونی فراهم می آورد و راه حلی فقهی برای مسئله پیشنهاد می کند. یافته های تحقیق نشان می دهد که با رد دلایل سه گانه قائلان به تخییر و با توجه به ظهور روایات -به ویژه صحیحه برید- و نیز با تکیه بر ادله عقلایی همچون قاعده تناسب جرم و مجازات، نظریه ترتیب در مجازات های چهارگانه محاربه قابل اثبات است. روش گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و با بهره گیری از نرم افزارهای تخصصی صورت گرفته و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است.

کلیدواژه ها:

محاربه ، حاکم ، جنایت ، قتل ، سلاح