بررسی تبار اندیشه میرحامد حسین هندی در اصلاح دینی

اندیشه ها برآمده از عناصر ناهمسان فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در جامعه انسانی است. این کنش ذهنی تنها در ذهن باقی نماند و سویه رفتاری و عینی یافت. اندیشه های کلامی و فقهی برآمده از چنین سنخ بازگفته است؛ زیرا افزون بر کنش های نظری و ذهنی به واسطه احکام تعینی ناظر به واقع، زمینه کنش های اجتماعی را فراهم کرد. بر این اساس تبار اندیشگی دینی میرحامد حسین هندی برآمده از عناصر زیسته زمانی و مکانی وی بوده و دغدغه فکری وی واکنشی به اندیشه اصلاح دینی و بازگشت به سنت پیشینی در میان دانشوران اهل سنت شبه قاره هند و به اصطلاح خرافه زدایی بود که وی افزون بر نگهداشت داشته های باوری همکیشان شیعی، تلاش گسترده ای در حوزه اندیشه و رفتار برای گره گشایی بندهای شبهه افکنان در حوزه امامت انجام داد. وی با رهیافت شیعی ضمن پاسخگویی به شبهه مخالفان شیعی در پی گستراندن باور دینی ویژه خود در این سرزمین و نیز سامان بخشی عنصر مقاومت در برابر مولفه های بیرونی همانند سلطه انگلیسی ها و عنصر درونی از جهت بودگی تنوع باوری مذاهب اسلامی و غیر آن بود. نوشتار حاضر با شیوه توصیفی و تحلیلی در پی تبیین تباراتدیشه ای و معرفتی میرحامد حسین و نقش وی در پاسخ به اندیشه بهسازی و بازسازی تفکر دینی مسلمانان هند است.

کلیدواژه ها:

اسلام ، تبارشناسی ، شیعه ، شبه قاره هند ، میرحامد حسین