تدوین الگوی مفهومی – اجرایی پداگوژی شهرسازی انتقادی (مطالعه موردی: شهر خلاق رشت)

پداگوژی (آموزش و پرورش در زمینه های گوناگون ) شهرسازی، نیازی زیرساختی برای مشارکت آگاهانه عمومی در مسیر تحقق برنامه های توسعه شهری بوده که باعث کمتر شدن خطاهای هر دو گروه مدیریت شهری و شهروندان، در فرایند برنامه ریزی تا اجرا می شود. نبود نگرش بلندمدت به تاثیرگذاری های عمیق آموزش های شهرسازی، پایین بودن باور و اعتماد به یادگیری مستمر و شکاف موجود میان محیط های آموزشی و حوزه های عملیاتی شهرسازی، از علل اصلی پرداختن به موضوع پداگوژی شهرسازی انتقادی در شهر خلاق رشت، به عنوان محدوده پژوهش است. رویکرد پژوهش کیفی است و بر اساس مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته، با استفاده از روش استقرایی نظریه داده بنیاد، ۱۰۲ کد باز،  ۲۹ کد محوری و هشت کد گزینشی تجزیه و تحلیل شده اند. حجم نمونه شامل ۱۵ متخصص از سمن(سازمان مردم نهاد) ها، اساتید دانشگاهی و مجموعه مدیریت شهری است. مدل مفهومی_ اجرایی حاصل شده نشان می دهد، « پداگوژی شهرسازی انتقادی» دارای پنج مرحله اصلی است که نیازمند طی نمودن گام هایی ترتیبی، شامل: ۱.شناخت مسائل و بسترها (به عنوان شرایط علی) ، ۲. پذیرش و تعدیل تعارضات اجتماعی و فرهنگی (به عنوان شرایط زمینه ای)، ۳. اصلاح رویکردهای ناکارامد پداگوژیکال (به عنوان شرایط مداخله گر)، ۴. تحول مد ل های اجرایی با تقویت نهادهای پاسخگو و نقدپذیر (به عنوان راهبرد کلان)و ۵. توسعه محیط های یادگیرنده با مشارکت پذیری و مسئولیت پذیری ذی نفعان (به عنوان پیامد اصلی) است. در این الگو، شهر خلاق رشت تحت تاثیر دو رویکرد: ۱. تاثیرپذیری از ابعاد آموزشی اهداف توسعه پایدار ۲۰۳۰، و ۲. نقش آفرینی شهروندان خلاق است. نتیجه نهایی نشان می دهد اصلاح ساختارهای اجرایی و محتوایی در آموزش های جریان اصلی ضروری بوده، اما کافی نیست و دستیابی به محیط های یادگیرنده، نتیجه ای موثرتر و کارآمدتر خواهد داشت. بدین منظور تولید محتوا با ابزارهای متنوع در فضاهای شهری و مجازی، برگزاری رویدادهای آموزش محور با مشارکت تمامی ذی نفعان و تامین زیرساخت های فیزیکی با مشوق های سرمایه گذاری، دولتی و یا جهت دهی اقدامات خیرخواهانه شهرسازی، پیشنهادات اجرایی پژوهش است.

کلیدواژه ها:

پداگوژی شهرسازی انتقادی ، شهر خلاق رشت ، محیط های یادگیرنده ، مدیریت شهر خلاق ، الگوی مفهومی-اجرایی