نقش بازی های خلاقانه در افزایش یادگیری فعال دانش آموزان ابتدایی

بازی های خلاقانه در سال های اخیر به عنوان یکی از موثرترین رویکردهای آموزشی در مدارس ابتدایی مورد توجه قرار گرفته اند. این بازی ها با بهره گیری از عناصر سرگرمی، تعامل اجتماعی و تحریک ذهنی، شرایطی را فراهم می کنند که یادگیری نه تنها فرآیندی خشک و تکراری نباشد، بلکه به تجربه ای لذت بخش و معنادار برای دانش آموزان تبدیل شود. یادگیری فعال به عنوان رویکردی که مشارکت مستقیم دانش آموزان را در فرآیند یادگیری الزامی می داند، در چارچوب بازی های خلاقانه بروز و نمود بیشتری می یابد. این نوع بازی ها با درگیر کردن دانش آموز در کشف مفاهیم، حل مسائل، همکاری گروهی و خلق ایده های تازه، به رشد ابعاد مختلف شناختی، عاطفی و اجتماعی کودکان کمک می کنند. در واقع، بازی های خلاقانه می توانند نقش مهمی در تقویت انگیزه درونی، افزایش اعتماد به نفس، ارتقای تمرکز و بهبود حافظه ایفا کنند و بستری مناسب برای پرورش خلاقیت و تفکر انتقادی در سنین حساس کودکی فراهم آورند.از منظر تربیتی، دوره ابتدایی به عنوان پایه ای ترین و اثرگذارترین مرحله رشد آموزشی، فرصتی طلایی برای شکل گیری مهارت های زندگی، نگرش های مثبت و عادات یادگیری مادام العمر محسوب می شود. بنابراین، معلمان ابتدایی با بهره گیری از بازی های خلاقانه قادر خواهند بود محیطی پویا، شاد و یادگیرنده محور ایجاد کنند و فرآیند یاددهی-یادگیری را از حالت سنتی و یک سویه به فرآیندی تعاملی، جذاب و اثربخش تبدیل نمایند. مرور پژوهش های داخلی و بین المللی نشان می دهد که استفاده از این رویکرد، علاوه بر بهبود کیفیت یادگیری و افزایش انگیزه تحصیلی، زمینه ساز رشد مهارت های اجتماعی همچون همکاری، مسئولیت پذیری و همدلی نیز هست.این مقاله مروری با هدف بررسی جامع نقش بازی های خلاقانه در ارتقای یادگیری فعال دانش آموزان ابتدایی، ابتدا به مرور مبانی نظری و چارچوب های مفهومی مرتبط پرداخته، سپس یافته های پژوهش های پیشین در سطح ملی و جهانی را تحلیل می کند. در پایان، با ارائه راهکارها و پیشنهادهای کاربردی، تلاش می شود تا چشم اندازی روشن برای به کارگیری هدفمند بازی های خلاقانه در نظام آموزش ابتدایی فراهم گردد. نتایج این مرور نشان می دهد که بازی های خلاقانه، اگر با اهداف آموزشی تلفیق و متناسب با نیازهای دانش آموزان طراحی شوند، می توانند ابزاری تحول آفرین برای ارتقای کیفیت یادگیری و تربیت نسل خلاق و مسئله محور در مدارس ابتدایی باشند.

کلیدواژه ها:

بازی های خلاقانه ، یادگیری فعال ، آموزش ابتدایی ، انگیزه یادگیری ، خلاقیت ، مهارت های اجتماعی ، تحول آموزشی ، روش های نوین تدریس